تبریز، شهری با آوازه‌ی “بدون گدا بودن”، این روزها طعم تلخ فقر را بیش از پیش می‌چشد اما گویی بازی با احساسات و عواطف مردم این شهر در پس فشارهای اقتصادی و معیشتی، دستخوش افراد و به خصوص زنانی است که با چهره‌های باز و بسته، دست در مقابل مردم دراز می‌کنند.
مدتی است تبریز با پدیده عجیبی از فقر رو به روست که نه تنها روی سرخ تکدی گران قبلی از جمله آن دسته‌ای که از پاکستان به این شهر آمده بودند را سفید می‌کند بلکه چهره‌ای جدید به این شهر داده است.
اکنون در تبریز، علاوه بر زنان چادر به سر و پوشیده که چهره‌شان مشخص نیست و کودکانی که در کنار آن‌ها با لباس‌های چرکین و خاکی می‌نشینند، زنانی هم هستند که با روی باز در خیابان‌ها، پیاده روهای اصلی شهر و حتی مغازه‌ها تردد کرده و با دراز کردن دستشان عباراتی چون “بچه‌ام خیلی مریض است. پول ندارم دارو بخرم” و یا “غذا نخورده‌ام پول ندارم غذا بخرم” را به کار می‌برند اما قضیه آنجایی جالب می‌شود که این متکدیان، لباس تمیز به تن داشته و یا حتی چهره‌ی شادابی هم داشته باشند و از طرفی دم از مریضی کودک و کمک ۵۰۰۰ تومنی بزنند.
این روزها مدل‌های دیگری از تکدی گری در تبریز دیده می‌شود. از متکدیانی که مردم را در هنگام گذر از خیابان‌ها و پیاده روها گیر می‌اندازند تا آن‌هایی که به درب رستوران‌ها و سایر مکان‌های شلوغ می‌روند که در نهایت مردم دلرحم تبریز مجبور به کمک حتی هزار تومنی شوند و خبر نداشته باشند که از صبح چندین نفر اسکناس چند هزاری از سر دلرحمی به آن‌ها داده است. در این میان، تشخیص متکدیان و نیازمندان واقعی از متکدیان سودجو به نوعی بسیار سخت و شاید غیرممکن می‌شود.
شاید یکی از تغییرات مهمی که به تازگی در چهره شهر هم دیده می‌شود، افزایش زنان چادر به سر (که حتی نقطه‌ای از صورتشان دیده نمی‌شود) در تبریز باشد. شیوه‌ای قدیمی در سایر شهرها که در تبریز چندان دیده نمی‌شد اما انگار در این روزها در چهره شهر اولین‌ها هم ریشه دوانده است.
افزایش ۱۷ درصدی تکدی‌گری در تبریز/جمعیت زنان متکدی افزایش یافته است
اکنون مسئولان خبر از افزایش ۱۷ درصدی تکدی گری طی شش ماهه نست سال در تبریز را می‌دهند.
حسین علامیر، دبیر دبیرخانه پیشگیری و ساماندهی متکدیان شهر که اکنون در موسسه خیریه حمایت از مستمندان تبریز واقع شده، در این خصوص با اشاره به جمع آوری و ساماندهی ۱۱۸۶ متکدی در طی شش ماه نخست سال ۱۴۰۰، می‌افزاید: از این تعداد ۵۵۰ نفر خانم و ۶۳۶ نفر آقا بودند که نشان از افزایش چشمگیر بانوان متکدی در شهر است.
وی افزایش متکدیان بانوان را زنگ خطری برای جامعه دانسته و می‌گوید: کلیه ارگان‌های ذیربط باید در این زمینه به مسئولیت خود عمل کرده و با راهکارهای قانونی و مدبرانه از گسترش آن جلوگیری کنند.
وی هم‌چنین به سودجویی برخی افراد از این طریق و شگردهای مختلف آن‌ها برای فریب مردم اشاره کرده و تاکید می‌کند: متاسفانه دستگاه‌های مختلف همکاری خوبی در این زمینه ندارند.
تکدی‌گری یک موضوع بین بخشی است
سعید برزگر، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری تبریز نیز در خصوص پدیده نامطلوب اجتماعی تکدی گری می‌گوید: موضوع تکدی گری و مدیریت آن یک امر بین بخشی است که صرف اقدام یک دستگاه خاص نمی‌تواند این مشکل را حل کند و باید دستگاه‌های مختلفی به وظایف خود در این راستا عمل کنند.
انواع متکدیان در تبریز
وی در تشریح انواع متکدیان در تبریز، اظهار می‌کند: گروه اول متکدیان را اتباع خارجی تشکیل می‌دهند که طی سال‌های گذشته نیز در تبریز دیده شده‌اند اما این در حالی است که بسیاری از آن‌ها مجوز تردد و حضور در این شهر را ندارند. خوشبختانه در راستای جمع آوری و ساماندهی این افراد، با همکاری دستگاه قضایی، پلیس امنیت، نیروی انتظامی و خیریه مستمندان تبریز سریعا اقدامات لازم انجام گرفته و تاکنون اجازه ندادیم تا همانند متکدیان خارجی در سایر شهرهای کشور در تبریز نیز بروز و ظهور داشته باشند.
وی می‌افزاید: یکسری از متکدیان دیگری که در تبریز دیده می‌شوند، افراد ایرانی اما از سایر استان‌ها و مناطق هستند که به دلیل روحیه رئوف و لطیف شهروندان تبریزی به این شهر جهت تکدی گری سفر می‌کنند و از نظر ظاهری نیز مشخص است که اهل تبریز نیستند و در اسرع وقت نیز با هماهنگی بین بخشی به شهر خود مشایعت می‌شوند.
متکدیانی که عادت به گدایی دارند
برزگر ادامه می‌دهد: گروه سوم متکدیان حاضر در تبریز، افراد بومی و اهل خود این شهر بوده و تا حدودی نیز شناسایی شده هستند. خیریه مستمندان تبریز که از گذشته‌های دور در این حوزه فعالیت می‌کند، به دفعات زیادی جهت ساماندهی و کمک به پرداخت بیمه و حتی یافتن شغل سراغ این متکدیان رفته اما به دلیل این‌که برخی از آن‌ها عادت به تکدی گری داشته و می‌خواهند همچنان در این مسیر باشند و از طرفی فعالیت در این مسیر، ارقام بالایی را در جیب متکدیان می‌گذارد، در نتیجه این افراد رغبتی نشان نمی‌دهند که این درآمدهای بالا را رها کنند و تحت پوشش نهادهای حمایتی چون کمیته امداد امام (ره) و بهزیستی و یا خیریه مستمندان قرار بگیرند.
میانگین درآمد روزانه ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون تومانی متکدیان
وی در خصوص درآمد روزانه متکدیان، خاطرنشان می‌کند: بر اساس بررسی‌های انجام گرفته، متکدیان روزانه میانگین درآمدی بالغ بر ۵۰۰ هزار تا یک میلیون تومان را کسب می‌کنند. برای جلوگیری از این سواستفاده، باید دستگاه‌هایی چون صدا سیما با ساخت برنامه‌های روشنگرانه و شهرداری همراه با جمع آوری، فرهنگسازی نیز انجام دهند چرا که اکنون مشکل عمده ما در این حوزه، بحث فرهنگسازی است و مردم باید بدانند که یک نیازمند واقعی به دلیل حمایت نهادهایی چون کمیته امداد امام (ره)، بهزیستی و خیریه‌های مختلف هیچگاه دست به گدایی نمی‌زند.
