نشانه شناسی هاشمی طبا از بستن لایحه بودجه با امید به توافق هسته ای

هدف گذاری‌های دولت رییسی برای بودجه 1401 را با شرایط کنونی کشور غیرقابل تحقق دانست و تاکید کرد مگر اینکه با پول صادرات نفت بتوان به آن هدف ها دست پیدا کرد. مشروح این گفتگو در پی می آید:

*آقای هاشمی‌طبا! بودجه 1401 را چطور می‌بینید؟ چرا بودجه نهادهایی همچون صداوسیما که پاسخگو هم نیستند افزایش پیدا کرده اما به موازات آن بودجه برخی نهادها کاهش پیدا کرده است؟

در لایحه بودجه امسال، این گونه پیش‌بینی شده که به حقوق کارمندان، به طور متوسط ۱۰ درصد اضافه شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد باید به صدا و سیما هم ۱۰ درصد اضافه می‎شد، به ویژه اینکه می‌گویند بودجه ما انقباضی است. البته انقباضی به این معنا نیست که بیشتر از گذشته نیست بلکه وقتی تورم ۴۰ درصد پیش بینی می‌شود به بودجه ما ۷ درصد اضافه شده است.

بنابراین بودجه ما نسبت به تورم، انقباضی است نه اینکه قدر مطلق آن انقباضی است ولی به نظر من اینکه بودجه، انقباضی یا انبساطی باشد چندان ملاک نیست، ما باید ببینیم بودجه چقدر در آینده مملکت مؤثر است، یک بخش آن مربوط به حقوق کارمندان است که بالاخره باید حقوق کارمندان را پرداخت کنند و شکل پلکانی آن به نظر من شکل خوبی است مبنی بر اینکه آنهایی که کمتر حقوق دریافت می‌کنند درصد بیشتری دریافت کنند و آنهایی که حقوق بیشتری می‌گیرند درصد کمتری دریافت کنند، تا اینجای کار خوب است و متوسط ۱۰ درصد هم مطلوب به نظر می‌رسد، منتهی باید درباره همه نهادها باید این گونه باشد که هزینه‌هایشان را کم کنند و اگر قرار است انقباضی باشد باید حداقل، درآمد و هزینه‌ها با هم هماهنگ باشد.

 

لایحه بودجه به اولویت‌های کشور توجه نکرده است

مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده است ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم، البته گفته‌اند 2/1 دهم میلیون بشکه نفت در روز صادر می‌کنیم که این بحث دیگری است. به نظر من اینکه بیش از ۱۰ درصد بودجه را به برخی نهادها اختصاص دادند خلاف بحث انقباضی است و هر استدلالی هم ارائه دهند استدلال‌ها، پاسخگو نیست چون وقتی می گویند انقباضی! یعنی همه باید به خودشان فشار بیاورند. آنجایی که نقطه مهم بودجه دولت است این است که باید ببینیم هزینه‌های غیرحقوق و دستمزد، آیا به اولویت‌های مملکت توجه کرده‌ یا نکرده است؟

به آب و کشاورزی توجهی نشده است

من معتقدم اصلا توجه نکرده است برای اینکه مثلا آنها گفتند ۱۸ درصد سهم طرح‌های عمرانی است اما بعدها گفتند آن را به همه طرح‌ها تخصیص می‌دهند در حالی که بسیاری از طرح‌ها ضرورت ندارد که الان انجام شود هرچند ممکن است خوب باشد، ضمن اینکه باید همه طرح‌هایی که قابل واگذاری است را به بخش خصوصی واگذار کنند تا بخش خصوصی، آن را انجام دهد اما متاسفانه به مهمترین مسئله کشور که مسئله آب و فاضلاب و کشاورزی است اصلا توجهی نشده است یعنی برای طرح‌های آب و فاضلاب و طرح‌های تغییر سیستم کشاورزی و طرح‌های کشاورزی گلخانه‌ای که باید با شدت و قدرت عملی شود، اصلا بودجه‌ای نداده‌اند به عنوان مثال بودجه محیط زیست را آنقدر کم در نظر گرفته‌اند که 2دهم درصد کلیه بودجه است.

 

بودجه با شرایط فعلی کشور سازگاری ندارد/مصوبات سفر استانی رییسی به خوزستان ابلاغ نشده است

بنابراین به نظر من این بودجه با شرایط فعلی کشور سازگاری ندارد و می‌توانند طرح‌های مختلف در کشور را به بخش خصوصی واگذار کنند و سپس هزینه‌ای که برای طرح‌های عمرانی اختصاص داده‌اند صرف آن کاری کنند که کشور را نابود می‌کند و در واقع به دنبال آن بروند که متاسفانه این کار انجام نشده است. حتی شنیده‌ام مصوبات سفر استانی آقای رئیسی به خوزستان که فکر می‌کنم دو ماه قبل بود هنوز ابلاغ نشده است، بنابراین من فکر می‌کنم نقطه ضعف بودجه این نکته است.

هدف‌گذاری‌های رییسی در بودجه قابل تحقق نیست مگر اینکه….

*به نظر شما آیا وعده‌هایی که رئیس جمهور مطرح کرده یا هدف گذاری‌هایی که در ارتباط با بودجه صورت گرفته، محقق می‌شود؟ مثلا رشد ۸ درصدی یا بحث تورم تک رقمی، قابل تحقق است؟

نخست اینکه این هدف گذاری‌ها قابل تحقق نیست، دوم اینکه اگر هم باشد با پول نفت قابل دستیابی است، اگر توافقی در برجام صورت گیرد صادرات نفت افزایش پیدا می‌کند. به بیان دیگر هر زمان که تولید ناخالص ما رشد پیدا کرده است به دلیل نوسانات نفت بوده نه به خاطر رشد کشاورزی، صنعت و تولیدات داخلی. بنابراین اگر این اتفاق هم رخ دهد فقط از آن طریق ممکن می‌شود.

متاسفانه وزرای اقتصاد ما در طول سال‌های مختلف همواره به دنبال بورس و بودجه و مسائل مالی بودند درحالی که اینها باید بیشترین توجه را به زیربناهای اقتصادی می‌کردند از جمله نکاتی که در مورد تولید مقام معظم رهبری هم سفارش کرده‌اند مسئله تولید کشاورزی است، تولید کشاورزی ما الان به دلیل مسائل آب و سیستم‌های آبیاری و .. کاملا در خطر است، بنابراین اگر ما می‌خواهیم رفع مشکل تولید صورت گیرد یکی از مهمترین بخش‌های آن بخش کشاورزی است که متاسفانه هیچ توجهی به آن نشده است. متاسفانه وزرای کشاورزی گذشته ما هم همین مشکل را داشتند.

لایحه بودجه با امید به مذاکره بسته شده است

*به نظر شما چقدر بحث مذاکره و امید به تعامل با خارج روی لایحه بودجه سایه انداخته است؟ یا طبق گفته اصولگراها، نگاه دولت به داخل باید باشد به نظر شما کدام یک قابل پذیرش است؟

وقتی ما می گوییم 2/1 دهم بشکه نفت برای صادرات گذاشته‌ایم یعنی نگاه به بیرون داریم. اگر ما نفت را صفر می‌کردیم حرف اصولگرایان درست بود اما وقتی گفته می‌شود 2/1 دهم میلیون بشکه نفت با دلاری با قیمت 23 هزار تومان گذاشته‌ایم یعنی نگاه به بیرون داریم.

نتیجه مذاکرات به نفع ما نیست

*یعنی آقای رئیسی نگاهشان به مذاکره است؟

خودشان گفتند ما دنبال رفع تحریم‌ها هستیم و این بسیار خوب است ولی به نظر نمی‌رسد نتیجه مذاکرات چندان که باید مثبت و به نفع ما باشد.

نجات سرزمین ایران به قیمت رفع تحریم‌ها باید انجام شود

*آیا طرف ایرانی باید بیشتر تلاش کند یا طرف مقابل؟

ما که می‌گوییم آنها خائن هستند و بد مذاکره می‌کنند، پس ما نباید چشم‌مان خیلی به دهان آنها باشد! منهای آنها، وضعیت داخلی سرزمینی‌مان، بسیار در معرض خطر است و متاسفانه هیچ کس به فکر آن نیست. اگر تحریم‌ها رفع شود بسیار خوب است و این کار را بالاخره یک روزی باید انجام دهیم یعنی به نظر من نجات سرزمین ایران به هر قیمتی است و من این به هر قیمتی را به طور واقعی می‌گویم و در آن هیچ استثنایی وجود دارد. این حرف من بسیار دقیق است. من می‌گویم به هر قیمتی که شده باید مسئله نجات سرزمین ایران را در دستور کارمان قرار دهیم.