آژیر هشدار به «پاستور» در «بهارستان» به صدا در آمد / تیم اقتصادی دولت زیر تیغ انتقادات مجلس
عملکرد اقتصادی دولت، برزمین ماندن وعده‌ها، افزایش قیمت‌ها و… زنگ خطر برای دولت سیزدهم به صدا درآورده و بزرگ‌ترین حامی دولت یعنی نمایندگان را نیز عصبانی کرده است.
وعده‌های انتخاباتی رئیسی و خط قرمزهای دولتش چنان بود که با روی کارآمدن دولت سیزدهم، مردم نسبت به بهبود شرایط و اینکه دولت بتواند مشکلات کشور را رفع کند، امیدوار شدند، اما عمر این‌امیدواری اندک بود.
با گذشت ماه‌ها از شروع فعالیت دولت سیزدهم، هنوز هیچ خبری از تحقق وعده‌ها نیست و افزایش گرانی‌ها و ناهماهنگی در تیم اقتصادی دولت، امید به تحقق شعارها را در ماه‌های آتی نیز کم‌رنگ کرده است.
اکنون دولت با فشار افکار عمومی روبروست و انتقادات نمایندگان مردم از دولت و کشاندن وزاری اقتصادی به مجلس نشان می‌دهد که اعضای خانه دولت از سوی وکلای خود تحت فشار قرار دارند.
با این حال، دولت تاکنون برنامه اقتصادی روشنی را اعلام نکرده است و حرف‌های بدون عمل رئیس‌جمهور باعث شده، انتقاد و گلایه از رئیسی در فضای مجازی خودنمایی کند. مردم می‌گویند، معلوم نیست وقتی رئیس جمهور از خط قرمزهای خود سخن می‌گوید و به گرانی‌ها و شرایط اقتصادی اعتراض می‌کند، دقیقاً چه کسی را مخاطب قرار می‌دهد. گویا رئیسی هنوز باور ندارد که رئیس‌جمهور است و این دولت اوست که باید اوضاع را سرؤسامان دهد.
تأکیدات و انتقادات
تأکیدات رئیس جمهور مبنی بر این که لازم است روند نظارت بر قیمت کالاها به‌ویژه اقلام ضروری و معیشتی مردم تشدید شود، نشان می‌دهد که دولت به خوبی از شرایط فعلی مردم خبر دارد. رئیسی بارها جلوگیری از افزایش تورم و حفظ عزت و کرامت مردم را خط قرمز خود اعلام کرده و یادآور شده است که تصمیمات اقتصادی دولت مردم را غافلگیر نمی‌کند.
با این وجود مردم همچنان شاهد سورپرایزهای اقتصادی هستند. نیازی به بررسی آماری نیست، افزایش قیمت‌ها، نرخ بیکاری و فقر به خوبی محسوس و این امر سبب انتقادات شدید علیه دولت شده است.
اکنون یکی از انتقاداتی که به دولت وارد می‌شود، این است که چرا تا کنون عملکرد مشخصی نداشته و برنامه‌ای برای سر و ساماندهی به شرایط اقتصادی کشور ارائه نکرده است. نگاهی به عملکرد رؤسای جمهور پیش از رئیسی، نشان می‌دهد که آنها در همان ابتدای کار حداقل برنامه‌ای مشخص داشته و در راستای آن اقداماتی می‌کردند اما گویا رئیس دولت سیزدهم از این بابت تشابهی با اسلاف خود ندارد.
از سوی دیگر ناهماهنگی در تیم اقتصادی دولت و نگاه دولت به نتایج گفتگوهای وین نیز مزید بر علت شده است.
نارضایتی از دولت در مجلس
افزایش قیمت‌ها و شرایط اقتصادی صدای نمایندگان مجلس همسو با دولت را هم درآورده است. نطق‌های نمایندگان، بحث استیضاح وزرا و حضور برخی از وزرا در مجلس و… نشان می‌دهد که بهارستان نشینان در حوزه‌های انتخابیه خود با فشار افکارعمومی و مردم روبرو هستند.
به عنوان مثال اصغر سلیمی نماینده مردم سمیرم و عضو کمیسیون صنایع در مجلس در سخنانی با اشاره به افزایش قیمت‌ها در این باره گفت: شاید یادمان رفته به جای ترمز پایمان را بر روی گاز فشار می‌دهیم.
وی با اشاره به میلیاردی شدن قیمت مسکن، افزود: خرید مسکن برای خیلی‌ها رویا و غیر ممکن شده و خودرؤسازان هم هر طور که می‌خواهند می‌تازند.
سارا فلاحی، نماینده مردم ایلام نیز خطاب به رئیسی گفت: اجازه ندهید داستان ما و شما و وعده‌هایی که به مردم داده‌ایم به داستان آن پادشاه و سرباز بخت برگشته‌ای بدل شود که در انتظار وعده لباس گرم پادشاه یخ زد و مُرد.
علی خضریان نماینده مردم تهران نیز با اشاره به افزایش ۶ برابری قیمت بعضی قرص‌های مسکن و ضددرد، اظهارداشت: هنوز ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی حذف نشده که این آسیب‌ها در حوزه بهداشت و درمان دیده می‌شود.
نمایندگان مردم همچنین از ضعف و نبود سیستم نظارتی دولت انتقاد داشته و بر این باورند که دولت بازار را به حال خود رها کرده است.
محمدرضا صباغیان عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس می گوید: تفاوت قیمت یک کالا در چندین مغازه ربطی به تحریم‌ها ندارد؛ بلکه ضعف سیستم نظارتی است. در این شرایط اگر دستگاه‌های نظارتی، نیروهایشان به مرخصی نیز بروند هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
این اظهارات نشان می‌دهد که مجلسی که نمایندگانش با دولت همسو هستند هم، کاسه صبرشان لبریز شده و با توجه به مشکلات موجود نمی‌توانند ازانتقاد خودداری کنند.
مشکلات و نگاه اصلاح طلبان
چندی پیش بود که رئیسی در جمع اعضای هیأت دولت، خطاب به معاونان و وزیرانش تأکید کرده که «وعده‌ای ندهیم که نتوانیم به آن عمل کنیم.»،اما حالا دولت سیزدهم با چالش‌هایی اقتصادی و سیاسی مانند تورم، مذاکرات مربوط به پرونده هسته‌ای، افزایش قیمت ارز، سقوط بورس و حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی روبرو است، در عرصه فرهنگ هم درگیر انتقاداتی شده که با گذشت زمان بیشتر می‌شود.
در این شرایط اصلاح‌طلبان هم شرایط را برای انتقاد از دولت رئیسی مهیا می‌بینند و تأکید دارند که دولت رئیسی برنامه مشخصی ندارد و فقط با اتکا به نقاط ضعف دولت قبل وعده‌هایی را داده که تا کنون قدمی برای تحقق آنها برنداشته است.
از جمله علی محمد نمازی فعال سیاسی اصلاح طلب در این باره گفت: «اشکال مهم دولت رئیسی این است که مغلوب شعار جوان‌گرایی شد. این شعار را هم در مقابل دولت روحانی که می‌گفتند کابینه‌ای مسن دارد، مطرح کرده بود. شعارهایی را داده‌اند و حالا با مشکل مواجه شده‌اند.»
وی افزود: «رئیسی در چهار، پنج ماه گذشته اقدام قابل توجه یا قابل مشاهده‌ای نداشته است. مثلاً از ساخت یک میلیون مسکن در سال حرف‌زده و الان باید حداقل چهار دوازدهم این کار انجام شده باشد اما نشده است! یا گفته سالی یک میلیون اشتغال ایجاد می‌کنیم و هنوز خبری نیست. »
از حرف تا عمل
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که با تصمیم‌گیری‌های اقتصادی بر روی کاغذ نمی‌توان از اجرای آنها در عمل مطمئن بود.
اجرای عدالت اقتصادی جز از طریق کاهش فقر، افزایش سرانه‌ی درآمد کل کشور و اقدام دولت برای توسعه‌ی روابط بین‌المللی که بتواند زمینه‌ی بهبود اقتصادی را در کشور فراهم سازد، امکان‌پذیر نیست.
به عقیده کارشناسان، مردان اقتصادی دولت سیزدهم، از تجربه‌های تلخ اقدامات نسنجیده اقتصادی در سال‌های گذشته و عوارض منفی آن و همینطور زیان‌های مستمر اقشار ضعیف جامعه از کاهش ارزش پول ملی غفلت کرده‌اند. این درشرایطی است که خط قرمزهای دولت همچنان باقی است و باید دید که دولت سیزدهم چگونه از خط قرمز خود صیانت می‌کند؟
