میل و اجبار های خاتمی برای کناره گیری از صحنه عملیاتی سیاست چه بود؟ / نقش او در آینده اصلاحات چیست؟
قرن نو نوشت : ابطحی گفت : طبیعتا، جایگاه فردی مثل سید محمد خاتمی این است که بتواند در نگاه فکری و اندیشهای، حوزه اصلاحات را رهبری و هدایت کند.
سیدمحمدرضا خاتمی، برادر رئیسجمهوری دوره اصلاحات در میزگرد «سیاست خارجی و رابطه با آمریکا» در کلاب هاوس گفت؛ «آقای خاتمی به مقامات کشور و دوستانشان گفتند که دیگر وارد صحنه عملیاتی سیاست نخواهند شد.» این سخن در حالی مطرح میشود که چندی پیش آذر منصوری، دبیرکل حزب اتحاد ملت هم بیان کرده بود خاتمی نمیخواهد لیدر اصلاحات باشد و هیچوقت هم چنین ادعایی نداشته است.
سید محمد علی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح طلب ضمن تایید حرف محمدرضا خاتمی، به قرن نو گفت: «سال هاست که آقای خاتمی از صحنه عملیاتی سیاست کنار رفتند که بخشی از به آن به دلیل علاقهمندیهای خودشان است. بخشی دیگر هم به دلیل فشار حاکمیت است که ایشان مجبور به کنارهگیری و دور شدن از فضای سیاسی عملیاتی است. این یک امر کاملا روشن و مشخصی است و به یک تصمیم جدیدی نیاز نداشته است.»
آقای ابطحی، روایتی از سوی آقای محمدرضا خاتمی مطرح شده مبنی براین که «آقای خاتمی به مقامات کشور و دوستانشان گفتند که دیگر وارد صحنه عملیاتی سیاست نخواهند شد». تحلیل شما از این موضوع چیست؟ شما اطلاعات بیشتری در این باره دارید؟
سال هاست که آقای خاتمی از صحنه عملیاتی سیاست کنار رفتند که بخشی از به آن به دلیل علاقهمندیهای خودشان است. بخشی دیگر هم به دلیل فشار حاکمیت است که ایشان مجبور به کنارهگیری و دور شدن از فضای سیاسی عملیاتی است. این یک امر کاملا روشن و مشخصی است و به یک تصمیم جدیدی نیاز نداشته است.
آقای خاتمی باید اندیشه اصلاحات را رهبری کنند
طبیعتا، جایگاه فردی مثل سید محمد خاتمی این است که بتواند در نگاه فکری و اندیشهای، حوزه اصلاحات را رهبری و هدایت کند. نمونهای آن را هم در بیانیهی اخیر مجمعین بود که نگاه آقای خاتمی را به عنوان مرشد جریان اصلاحات میتوان در آن دید. آن چیزی که انجام میدهد در مدیریت سیاسی نیست. حرف آقای رضا خاتمی را تایید میکنم، ولی فراتر از مدیریت سیاسی، یک فرهنگ سازی یا نگاه کلان به ادامه مسیر اصلاحات علی رغم بحرانها و مشکلات کشور است.
اصلاحات با محوریت خاتمی مورد مقبول است
یعنی کناره گیری رسمی از تصمیمات و تحرکات اصلاح طلبانه؟
خیر، اصلاحطلبی که عملا با محوریت آقای خاتمی مطرح میشود و مقبول است. هرچه فاصله احزاب اصلاح طلب با نگاههای آقای خاتمی دورتر شود، فاصله شان با جریان اصلاح طلبی هم بیشتر میشود.
این به معنای این نیست که آقای خاتمی بخواهد از اندیشه اصلاحات فاصله بگیرد. بلکه به معنای آن است که شاید در فرصت بیشتری به اندیشه اصلاحات رسیدگی کند، آنها را پالایش کند و بیشتر مورد قبول جامعه قرار بگیرد.
خاتمی ۱۰ سال است که تاثیرگذاری در مدیریت کشور ندارد
خلاء نبودن ایشان در جریان اصلاحات چقدر میتواند سنگین باشد و آیا جایگزینی برای سیدمحمد خاتمی در جریان اصلاحات هست؟
بحثی که مطرح شده به این معنا نیست که ایشان بخواهد از اصلاحات کناره گیری کند. بلکه ایشان بیش از ۱۰ سال است که هیچ تاثیر گذاری در مدیریت کشور ندارد، حتی از مکاتباتی هم که کرد، اثری ندید. بنابراین، این نشان میدهند که شاید فرصت بیشتری باشد که بتواند محوریت جریان اصلاح طلبی را عملیاتیتر کند.
آقای ابطحی لیدری در جریان اصلاحات به کجا خواهد رسید؟ هم لیدری فردی تجربه شد هم شورایی، مسیر پیش رو چه لیدری را میطلبد؟
من همیشه تاکید میکنم که اصلاحات یک اندیشه و تفکر است و یک راهکار برای بهبود شرایط کشور. این موضوع را اگر بپذیریم خیلی جایگاه احزاب تاثیر گذار نیست. شاید احزاب بخواهند از درون اصلاحات یک تلاشهایی را انجام بدهند. بخصوص احزاب اصلاح طلب که به صورت موردی شکل گرفته و یک طیف گستردهای هستند.
اما، اگر این اندیشه را مبنا و ملاک قرار بدهیم، فکر میکنم که این اندیشه به حدی در جامعه گسترش پیدا کرده است که بعد از گذشت ۲۰ سال، مردم با حقوق خود آشنا شدند و هیچ تفکری نمیتوانند آنها را نادیده بگیرد. شاید آن بخشی از رفتار رئیس قوه قضائیه یا رئیس جمهور که مورد قبول مردم است، اعمال نگاههایی است که اصلاحات دارد. اگر این اندیشه را بشناسیم دیگر به دنبال این نیستیم که مدیریت و احزاب چه خواهند کردند. بلکه جامعه محور اصلاحات است که پیش از اصلاح طلبی به دنبال اصلاح امور است.
مرحله فعلی اصلاحات
ارزیابی شما درباره دیدارهای آقای خاتمی با آقایان ناطق نوری، روحانی و سیدحسن آقا چیست؟ ممکن است برای تشکیل دولت سایه باشد یا یک ائتلافی بین آنان شکل بگیرد یا …
خیر، تا جایی که اطلاع دارم، دیدارهای دوستانه است تا دیدارهای سیاسی. فعلا جبهه مدیریتی حاکم و سیستم قدرت در اختیار یک تفکر است. این تفکر دورانی است که جریان اصلاح طلبی باید به خودش فرصت بدهد تا ببیند آنان چه میکنند و چه رفتاری خواهند داشت. فعلا در این مرحله هستیم.