سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: طی چند روز گذشته در مورد مذاکرات وین چند جلسه در شورای عالی امنیت ملی و نزد رئیس‌جمهور برگزار شده است در همین چارچوب برخی از تماس ها از سوی دکتر باقری با آقای مورا و آقای دکتر امیرعبداللهیان با آقای بورل برگزار شد و در مورد روند مذاکرات گفت‌وگو و رایزنی شد.
به گزارش ایسنا، سعید خطیب‌زاده صبح روز دوشنبه در نشست مطبوعاتی خود با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی که در محل وزارت خارجه برگزار شده بود در پاسخ به سوالی در ارتباط با روند مذاکرات وین و سفر مجدد باقری به وین برای ادامه مذاکرات و همچنین مسائل باقی‌مانده در جریان مذاکرات وین بین تهران و طرفهای مقابل تصریح کرد: سفر آقای باقری به تهران همانند بسیاری از سفرهایی که ایشان داشت برای انجام مشورت‌های لازم با تهران بوده است همان طور که پیش از این گفته‌اند شورای عالی امنیت ملی راهبری مذاکرات و گفت‌وگو را برعهده دارد که ریاست آن بر عهده رئیس‌جمهور است.
وی ادامه داد: پیش‌نویس و درفتی از توافق آماده شده است و لازم بود که این پیش‌نویس مورد بررسی دقیق قرار بگیرد برخی از موضوعات باقی مانده بود که آقای باقری در مورد آنها دستورالعمل‌های لازم را دریافت کند که با طرفهای مختلف در مورد آنها صحبت کنند.
خطیب‌زاده ادامه داد: متاسفانه در سه یا چند موضع اصلی طرفهای غربی و آمریکا تصمیمات سیاسی خود را نگرفته‌اند و آنچه که در این تعهد انجام دادیم در تمامی تماس‌ها و گفت‌وگوهایمان بر این موضوع تلاش کردیم خطوط قرمز ایران منطق ایران و دلیلش در مورد این خطوط قرمز و همچنین چگونگی مرتفع کردن موضوعات باقی‌مانده کاملا برای طرف غربی روشن کنیم و مواضع ایران را در این ارتباط تبیین کنیم و اکنون ابهامی برای واشنگتن و غرب در مورد این خطوط قرمز وجود ندارد و تاکید کردیم از خطوط قرمز خود عبور نمی‌کنیم و همانطور که گفتم الان در نقطه‌ای هستیم که ابهامی برای واشنگتن و اروپا در این زمینه نیست و انتظار قطعی داریم که طرفهای اروپایی بیش از این موضوع را کش ندهند.
وی با بیان اینکه دکتر باقری صبح امروز وارد وین شدند اضافه کرد: آقای باقری امروز وارد وین شد تا مطمئن شوند در آن موضوعات مسائل حل شده است موضوعات مربوط به رفع تحریمها و ادعاهای سیاسی در ارتباط با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران بوده است
وی ادامه داد: طی روزهای آتی شاهد خواهیم بود که طرف مقابل تصمیمات سیاسی خود را گرفته است یا نه.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در مورد پیش‌نویس مورد اشاره نیز گفت: پیش‌نویس به صورت مشترک آماده شده است بالای ۹۷ الی ۹۸ درصد آن به صورت مشترک نگارش شده است و آنچه که باقی‌مانده مواردی است که باید مرتفع شود. در خصوص موضوعاتی در حوزه رفع تحریمها، تضامین و برخی از ادعاهای سیاسی که در مورد فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران مطرح شده است.
خطیب‌زاده در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه ما در وین نیستیم که توافق جدیدی انجام دهیم، تصریح کرد: توافق در سال ۲۰۱۵ انجام شده است و دارای مصوبه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است ما در وین حضور داریم که مطمئن شویم که اگر ایالات متحده آمریکا می‌خواهد مسیر بازگشت به برجام را طی کند البته مسیری که یکروزه نخواهد بود و مسیری پر از راستی‌آزمایی برای آمریکاست و همراه با انجام تعهدات برای رفع تحریمهای این کشور علیه ایران است.
وی با اشاره به خروج آمریکا از برجام و عدم انجام تعهداتش در برابر این توافق بین‌المللی تصریح کرد: آمریکا مسئول وضعیت فعلی است و باید اطمینان همه را جلب کند با توجه به اینکه واشنگتن پیش از این نشان داده به چه میزان قابل اعتماد است طبیعی است که باید بند بند مذاکرات را با دقت به جلو ببریم.
خطیب‌زاده اظهار کرد: اگر اراده‌ای برای حل و فصل موضوعات باقی‌مانده ولی بسیار مهم و کلیدی برای انتفاع ایران از منافع اقتصادی برجام وجود داشته باشد در کوتاه‌ترین زمان، امکان رسیدن به توافق خوب وجود دارد.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد آخرین اقدامات این وزارتخانه در ارتباط با پیگیری وضعیت ایرانیان مقیم اوکراین و تلاش برای خروج آنها از این کشور تصریح کرد: نگرانی‌های ایرانیان مقیم اوکراین قابل درک است.
وی با اشاره به تلاش‌های وزارت خارجه، سفارت ایران در اوکراین و سفارت ایران در کشورهای همجوار اوکراین مثل سفارت ایران در کشورهای مجارستان، لهستان، رومانی و اتریش برای تسهیل و خروج ایرانیان مقیم اوکراین از این کشور، گفت: ما تمام تلاش خود را می‌کنیم که هرچه زودتر این موضوع محقق شود و مشکلاتی که دراین زمینه بر سر دانشجویان و ایرانیان مقیم اوکراین حل شود. در وزارت خارجه تمهیدات گسترده‌ای را اندیشیده‌ایم در هفته آخر بهمن‌ماه بیانیه‌هایی را در این زمینه صادر کردیم و اعلام وضعیت اضطراری در اوکراین مقدمه‌ای بود که به ایرانیان و دانشجویان بگوییم که آنهایی که کار اضطراری ندارند هرچه زودتر از اوکراین خارج شوند تعداد اندکی از آنها در آن روزها خارج شدند بعد از آغاز جنگ تلاش‌هایی توسط وزارت خارجه و سفارت ایران در اوکراین و کشورهای همجوار انجام شد تا هرچه زودتر ایرانیان از این کشور خارج شوند و در همین راستا موفق شدیم تعداد قابل توجهی را از مناطق مختلف این کشور را خارج کنیم. ما سه فاز را برای کمک به ایرانیان داشتیم فاز اول انتقال ایرانیان از مناطق جنگی به مناطق امن‌تر بود سعی کردیم آنها را از مناطقی مانند خارکیف خارج کنیم حدود ۵۰ نفر در خارکیف در روز آغاز جنگ باقی‌مانده بودند تلاش کردیم آنها را پیدا کنیم و آنها را از این منطقه خارج کنیم. سطوح مختلف در وزارت خارجه درگیر ماجرا هستند. از وزیر گرفته تا پایین‌ترین سطح در این وزارتخانه پیگیر این موضوع هستند همان طور که می‌دانید صف طولانی برای ورود به لهستان تشکیل شده است دسترسی‌ها محدود است تعداد زیادی قابل توجهی اسکان داده شده‌اند. تعدادی در بوداپست و بخارست هستند. تلاش شده کسانی که وارد مولداوی شده‌اند مرز را رد کنند و وارد رومانی شوند وضعیت جنگی در داخل اوکراین و عدم امکان دسترسی‌ها، کار را سخت کرده است تعدادی از ایرانیان اطلاعاتشان را نداده‌اند و ما دسترسی به آنها نداریم و عده‌ای نیز مستقلا اقداماتی را انجام داده اند که این در شرایط جنگی طبیعی است.
وی ادامه داد: داخل کشورهای همسایه اوکراین در سفارتخانه‌هایمان اکیپ‌هایی را مستقر کرده‌اند در مرز لهستان با اوکراین ماشین‌هایی برای انتقال ایرانیان در نظر گرفته شده است و پرچم ایران بر روی ون‌ها نصب شده است که هموطنان با دیدن این پرچم‌ها به سمت این ون‌ها بروند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: ما از همه اصحاب رسانه درخواست می‌کنیم که اگر اطلاعاتی از وضعیت دانشجویان و ایرانیان مقیم ایران به آنها رسید حتما در اختیار ما قرار دهند تا بتوانیم با کمترین خسارت هموطنان‌مان را از اوکراین خارج کنیم.
خطیب زاده در ادامه گفت و گوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با تحریم های اعمال شده از سوی برخی از کشورها علیه روسیه و اینکه با توجه به این تحریمها مناسبات تجاری ایران و روسیه چگونه خواهد بود و آیا برنامه ای برای افزایش این مناسبات وجود دارد؟ گفت: روابط ایران و روسیه یک روابط چند لایه و چند بعدی و کاملا طبیعی است و برخاسته از حسن همسایگی و همچنین نیازهای طبیعی دو طرف و تصمیم و اراده سیاسی دو کشور برای ارتقای روابط به سطحی از روابط ممتماز است.
وی افزود: ما در سالهای تحریم که به قول مقامات آمریکایی تحریمهای فلج کننده بود تمام تلاش خود را کردیم که روابط طبیعی خود را با کشورهای همسایه و دوست مقاوم و فارغ از فشارهای طرفهای ثالث به پیش ببریم.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوالی دیگری در مورد زمان برگزاری دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان گفت: هنوز تاریخ این موضوع قطعی نیست و به محض اینکه قطعی شود و پاسخهای لازم در ارتباط با مسائلی که در دور چهارم مذاکرات مطرح کر دیم دریافت کنیم می توانیم در خصوص جزئیات و سطح این مذاکرات اظهارنظر کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد مذاکرات بین ایران و کره و آخرین تحولات در این زمینه با توجه به اینکه چندی پیش هیاتی از ایران به کره سفر کرده بود گفت: گفت‌وگوها در کره جنوبی براساس خواست طر ف کره ای انجام شده تا الان که با شما صحبت می کنم نیتجه خاصی حاصل نشده است. طرف کره ای به صورت لاک پشتی تلاش می کند کار را به جلو ببرد.
وی گفت: آن وقت که کره به تعهداتش عمل کند می توانیم در مسائل دیگر صحبت کنیم تا آن موقع موضوعی که با کره داریم بدهی قطعی این کشور به ایران است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه در روز های اخیر بار دیگر گفت‌وگویی بین وزیران امور خارجه ایران وانگلیس صورت گرفته آیا با توجه به این گفت‌وگوها تحولی در خصوص پرداخت بدهی انگلیس به ایران انجام شده است؟ گفت: تحول در پرونده بدهی قطعی انگلیس به ایران باید در لندن انجام شود. در این مورد توافقات چندین بار انجام شده است مبلغ بدهی قطعی است حکم دادگاه انگلیس در این زمینه صادر شده است و تعلل آنها (انگلیسی ها) نشان می دهد که چقدر از اجرای قوانین خود به بهانه های مختلف فرار می کند. تحول زمانی است که لندن به قانون دادگاه کشور خودش گردن بگذارد و بدهی‌اش را پرداخت کند.
وی همچنین در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه وزیر خارجه عربستان به تازگی بار دیگر مدعی شده است مذاکرات با ایران نتیجه نمی‌دهد مگر اینکه ما هم در این مذاکرات مشارکت داشته باشیم گفت: اعضای برجام در توافق برجام نوشته شده است ما به آنها توصیه می کنیم که یک بار وقت بگذارند و آن را بخواند تا بعد از این گونه اظهارات شاز را مطرح نکنند.
سخنگوی وزارت خارجه در بخش دیگری از صحبتهای خود در پاسخ به سوال دیگری در مورد نگرانی مطرح شده از سوی برخی از نمایندگان محلس در خصوص توافق احتمالی ایران و ۱+۴ و تاکید آنها مبنی بر اینکه باید مصوبه مجلس در این زمینه اجرا شود گفت: صدای ملت و نمایندگان ملت را در این زمینه در جلسات علنی و خصوصی با نمایندگان شنیده ایم نکات آنها را یادداشت کردیم دولت متوجه نگرانی ها و دغدغه های آنها است. آقای امیرعبداللهیان بارها در جمع نمایندگان حضور پیدا کرده و با آنها در این زمینه گفت و گو کرده تعامل بسیار خوبی بین دولت و مجلس و وزارت خارجه و مجلس وجود دارد.
وی گفت: راهبری مذاکرات وین برعهده شورای عالی امنیت ملی است که رئیس محترم مجلس شورای اسلامی نیز عضو آن است ما در جریان دغدغه های نمایندگان هستیم و این دغدغه ها را می دانیم.
خطیب زاده گفت: ما در وین نیستیم که متن جدیدی جدا از برجام را مذاکره کنیم و توافق کنیم ما در وین هستیم که توافق ۲۰۱۵ این بار به درستی توسط آمریکا و سه کشور اروپایی اجرایی شود.
وی افزود: در مذاکرات و ین تلاش شده که یک توافق پایدارتر و خوبتر در اجرای توافق ۲۰۱۵ به دست آوریم هیچ چیزی بیشتر از تعهدات برجامی نپذیرفته و نخواهیم پذیرفت و هیچ چیز کمتر از منافع اقتصادی ملت ایران نپذیرفته ایم به خاطر بدعهدی طرف مقابل در خصوص مسائل رفع تحریمی پایدارتر مذاکرات را پیش می بریم.
وی تاکید کرد: قانون مجلس الزام‌آور است در متن توافق تلاش شده که قانون مجلس رعایت شود و اگر توافق انجام شود و به آن نقطه برسیم حتما نمایندگان مجلس متن را می‌بینند عین همه ملت ایران و می‌توانند درخصوص آن نظر دهند. این حق نمایندگان ملت است.
خطیب زاده در اد امه گفت و گوی خود با خبرنگاران گفت: در مورد اظهارات مذاکره کننده فرانسوی در وین در ارتباط با مذاکرات و همچنین ضرب الاجل تعیینی در این ارتباط گفت: اگر فرانسه سازنده تر از روز اول عمل کرده بود و تلاش نمی کرد مذاکرات را مدام با سکته روبه رو کند و یا مسیر مذاکرات را که در مسیر اجرای برجام است به چیزهای غیر برجامی گره بزند ماه ها قبل در نقطه ای قرار داشتیم که می توانستیم بر روی یک متن به عنوان پیش نویس صحبت کنیم.
وی افزود: مسئولیت فرانسه در وضعیت فعلی برای همه روشن است و توصیه می کنیم فرانسه همه تلاش خود را داشته باشد تا در روزهای آینده دوباره خواب نما نشود و سکته دوباره به گفت‌وگوها ندهد.
وی همچنین در مورد بحث ضرب‌الاجل نیز گفت: در چند ماه گذشته مدام از این تاریخها شنیده ایم بازی زمان و بحث تعیین ضرب الاجل و بازی با تاریخ ها ملال آور شده است آنچه روشن است این است که طرف مقابل باید متعهدانه نشان دهد که پایبند رسیدن به توافق است و برای خروج از وضعیت فعلی ابتکار دارد.
خطیب زاده ادامه داد: الان چند موضوع جدی باقی مانده است اگر می خواهند توافقی داشته باشیم باید حسن نیست داشته باشند و رسیدن به توافق بدون حسن نیت انجام نمی شود.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره جزئیات توافق گفت: در خصوص جزئیات توافق طبیعی است تا موقعی که توافق نشود و متن منتشر نشود نمی‌شود اینجا درباره‌اش صحبت کرد اما به چند نکته اشاره می‌کنم اول این که سطح و کیفیت و میزان غنی سازی ایران به سطح و میزانی است که در برجام توسط ایران تعهد شده است. آنچه که در وین در حال گفت‌وگو هستیم توافق احتمالی در حوزه رفع تحریمها است. در خصوص شفاف‌سازی و رفع ابهام در خصوص موارد ابهامی تلاش کرده‌ایم در حوزه اجرای برجام توافق قابل اتکاتر و پایدارتر تدوین شود. حفظ و صیانت از دستاوردهای هسته‌ای و توان بازگشت‌پذیری ایران به عنوان تضمین ذاتی و خط قرمز ما در این مذاکرات بوده است و هر چقدر تضامین عینی توسط آمریکا در اجرای تعهدات دقیق‌تر داده شود در بندهای مقابل نیز این نکته رعایت می شود.
وی با تاکید بر اینکه ادعاهای سیاسی در مورد فعالیت های صلح امیز ایران باید بسته شود و ما اجازه نمی دهیم که این موضوع به عنوان یک استخوان لای زخم باقی بماند افزود: اگر امروز راه حل فنی و سیاسی هر دو با هم توافق شوند می توانیم بگویم در مورد پیش نویس پیشرفت قابل توجهی داشته ایم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد مذاکرات ایران و آژانس و اینکه ما چقدر توانسته‌ایم مسائلی که بین ایران و آژانس است را حل و فصل کنیم تصریح کرد: برخی سوالات ادعایی میان ایران و آژانس از ماه‌ها قبل موضوعاتش مطرح شده است سفر آقای دکتر کمالوندی به وین یا سفر برخی مقامات آژانس طی هفته های گذشته به تهران به صورت عادی انجام شده است. نکات فنی آژانس شنیده شده است. برداشت ما ماه ها قبل این بود که اگر نگاه فنی به مسائل وجود داشته باشد تمامی اینها قابل بسته شدن بود کما اینکه وقتی در خصوص دوربین های کرج گفت‌وگوهایی شد همین مسیر پیش رفت.
وی با تاکید بر اینکه اگر نگاه فنی وجود داشت همه اینها از مدتها قبل قابل جمع شدن بود گفت: متاسفانه برداشتهایی وجود دارد که برخی در مذاکرات فنی آژانس دخالت سیاسی می کنند. تاکید ما همواره این بوده است که اجازه بدهید آژانس به عنوان مسئول راستی‌آزمایی تعهدات هسته‌ای ایران در چارچوب فنی بماند و در این مسیر حرکت کند. ایران براساس نگاه فنی و حل مسائل در همین چارچوب همواره روابط خوبی با آژانس داشته و همانطور که گفتم این پرونده در خصوص برخی سوالات ادعایی باید خیلی پیشتر بسته می شد.
