اگر ساعت عقب و جلو کشیده نشود، معادل۲۸۰روز برق تولیدی نیروگاه شهیدرجایی هدر می رود
اعتماد نوشت:ما اصولا به جز اعمال دینی مانند نماز و روزه که براساس زمان طلوع و غروب آفتاب انجام میدهیم، تمام امور و کارهای روزانهمان را به ساعت و دقیقه برنامهریزی میکنیم.
از بیداری صبح، صبحانه، رفتن به محل کار، ناهار خوردن تا اِتمام کار، رفت و آمد اتوبوسها، برنامههای تلویزیونی، شام خوردن و خوابیدن. به عنوان مثال بیداری صبح ساعت ۶:۳۰، خوردن صبحانه و ترک خانه ساعت ۷:۳۰ و حرکت به سوی محل کار و شروع کار ساعت ۸ صبح است و ترک محل کار ساعت ۴:۳۰ بعدازظهر، انجام کارهای متفرقه در منزل و خوردن شام ساعت حدود ۸ تا ۹ شب، تماشای برنامههای تلویزیونی و بالاخره خوابیدن در ساعت ۱۱ شب. این ساعات -چه در کوتاهترین روز و طولانیترین شب سال (یلدا؛ اول دی ماه) چه در طولانیترین روز و کوتاهترین شب سال (اول تیر ماه)- تغییر محسوسی ندارند.
اکنون اما آنطور که در تصویر میبینید، ساعتهای روشنایی و تاریکی را در اولین روز دی و تیر ماه مرور کردیم تا مساله روشن شود:
در روز اول دی، طلوع آفتاب حدود ۷:۱۵صبح و غروب حدود (پنج و ربع غروب) است.
حالا ساعات روشنایی و تاریکی اول تیر را در صورت «عدم تغییر ساعت» با «تغییر ساعت» مقایسه میکنیم:
۱- عدم تغییر ساعت: طلوع خورشید ساعت یک ربع به پنج صبح و غروب یک ربع به هشت شب.
۲- در صورت تغییر ساعت: طلوع خورشید ساعت یک ربع به شش صبح و غروب یک ربع به نه شب.
با مقایسه ساعات طلوع خورشید در اول تیر در صورت عدم تغییر ساعت، میبینیم که خورشید حدود یک ساعت و ۴۵ دقیقه قبل از ساعت بیداری مفروض ما طلوع میکند و ۳ ساعت و ۱۵ دقیقه پیش از ساعت خواب مفروض ما غروب میکند. بنابراین، میبینیم که صبح، خورشید یک ساعت و ۴۵ دقیقه به ما روشنایی داده، در حالی که ما هنوز خواب هستیم و از آن روشنایی استفادهای نمیکنیم و در عین حال، شب، از ساعت غروب خورشید به مدت ۳ ساعت و ۱۵ دقیقه (از غروب تا خواب مفروض) برای روشنایی تمام چراغها روشن میشوند.
حال اگر ساعت را یک ساعت به جلو بکشیم، این وضعیت را در اول تیر خواهیم داشت:
طلوع خورشید یک ربع به ۶ (۴۵ دقیقه پیش از ساعت مفروض بیداری)
غروب خورشید یک ربع به ۹ شب (روشنایی چراغها ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه تا قبل از ساعت خواب مفروض).
بنابراین، این تغییر ساعت، یک ساعت روشنایی صبح را که ما خواب هستیم، به شب و قبل از غروب که ما بیداریم، منتقل میکند و بهجای روشن کردن چراغها از یک ربع به ۸ شب (۳ ساعت و ۱۵ دقیقه قبل از خواب)، چراغها را از یک ربع به ۹ شب (۲ ساعت و ۱۵ دقیقه قبل از خواب) روشن میکنیم و در مجموع این انتقال روشنایی باعث میشود که کل کشور برای مدت یک ساعت- دیرتر چراغها را روشن کند و تا ساعت خواب، چراغها یک ساعت کمتر روشن خواهند بود.
حالا، شروع به حساب کتاب مقدار صرفهجویی در مصرف برق میکنیم.
ظرفیت نصب شده در سال ۱۳۹۹ به مقدار ۸۵، ۳۱۳ مگاوات بود و پیک (اوج) تولید همزمان در سال ۱۳۹۹ ۵۸، ۰۷۶ مگاوات بود (گرفته از سایت برقنیوز). اگر معدل بین ظرفیت نصب شده و تولید پیک را برای سال ۱۴۰۰ یا ۱۴۰۱ فرض کنیم، ظرفیتی حدود ۷۲.۰۰۰ مگاوات میتوانیم داشته باشیم.
از اول فروردین تا ۳۱ شهریور میشود هر ماه ۳۱ روز ضربدر ۶ ماه = ۱۸۶ روز خواهد بود که اگر در هر روز از این ۶ ماه فقط یک ساعت برق اضافی مصرف شود، اضافه مصرف برق ما خواهد بود:
۷۲.۰۰۰ مگاوات ضرب در ۱۸۶ ساعت = ۱۳.۳۹۲.۰۰۰ مگاوات ساعت
اگر بخواهیم این مقدار مگاوات ساعت کارکرد را با کارکرد یک نیروگاه ۲۰۰۰ مگاواتی – مانند نیروگاه ۲۰۰۰ مگاواتی شهید رجایی – اتوبان تهران/قزوین مقایسه کنیم، بنابراین باید عدد بالا را تقسیم بر ۲۰۰۰ کنیم:
۱۳.۳۹۲.۰۰۰ ÷ ۲۰۰۰ = ۶.۶۹۶ ساعت
۶.۶۹۶ ÷ ۲۴ = ۲۷۹ روز که معادل تقریبا ۹ ماه و ۱۰ روز میشود؛ یعنی فقط روزی یک ساعت هدر دادن نیروی برق برای مدت ۶ ماه اول فروردین تا آخر شهریور ماه، معادل هدر دادن کل نیروی برق تولیدی نیروگاه شهید رجایی برای مدت ۹ ماه و ۱۰ روز خواهد بود!
حالا هزینه کارکرد این نیروگاه را برای این مدت حساب کنید – هزینه سوخت مصرف شده، آلودگی ایجاد شده، حقوقها، هزینه تعمیرات و نگهداری و … .
اگر براساس نظر کارشناسان ما، تغییر ساعت که از سال ۱۳۵۵ قانون آن به تصویب رسید، توجیه اقتصادی نداشته و مضرات زیادی نیز دارد، باید این نظر را به اطلاع کشورهای دیگر که ساعت خود را تغییر میدهند، رسانده تا از تجربه ما بهرهمند شوند مانند: تمام کشورهای اتحادیه اروپا، بریتانیا، امریکا، کانادا، استرالیا، تعدادی از کشورهای امریکای جنوبی و آسیایی که با درنظر گرفتن این فهرست ارایه شده در مجموع میشود ۷۷ کشور در دنیا این کار را انجام میدهند.
یکی از این دلایل برای توجیه تغییر ندادن ساعت، تشویش مردم برای نماز ظهر است که اولا پس از یکی، دو روز تغییر ساعت، جا میافتد و دوم مگر زمان پیامبر گرامی ساعت بود که براساس ساعت نماز بخوانند؟ مسلمانان به طور بصری، زوال ظهر را تشخیص داده و نماز میخواندند.