غائله زنان پشت درهای ورزشگاه؛ از انکار تا عذرخواهی
وقایع رخ داده برای زنان در ورزشگاه امام رضای مشهد همچنان خبرساز است و امروز فدراسیون فوتبال بیانیهای عجیب صادر و اعلام کرد که از زنان برای تماشای این دیدار دعوت نشده بود.
بیان فردا | روز سهشنبه در شرایطی که پیروزی تیم ملی فوتبال کشورمان در برابر لبنان میتوانست کام مردم ایران را شاد کند، اقدامی عجیب و غیرعقلانی در ورزشگاه مشهد سبب شد تا تندی گاز فلفل شیرینی این پیروزی را برای عمده زنان ایرانی از بین ببرد.
ماجرا از این قرار بود که برای تماشای این دیدار و برابر با مقررات فیفا، سهمیه 2000 بلیط برای زنان اختصاص پیدا کرده و این بلیطها نیز به گواه خبرنگاران و زنان حاضر در محل، از سوی آنان خریداری شده بود. حتی خبرگزاری ایسنا در خبری این موضوع را تایید کرده و البته در اظهاراتی خلاف واقع که خیلی زود آن را ازخروجی خود حذف کرد، ادعا کرد که این زنان وارد ورزشگاه نیز شدهاند.
همزمان با بازگشایی درهای ورزشگاه، زنانی هم که بلیط تماشای این دیدار را خریداری کرده بودند، قصد ورود به ورزشگاه امام رضا مشهد را داشتند در صف ورود قرار گرفتند، اما ماموران پلیس مانع از حضور آنان شده و این دیدار در حضور تماشاگران مرد و البته زنان و مردان لبنانی برگزار شد.
در حین برگزاری این دیدار، شماری اززنان که همچنان با استناد به بلیطی که در دست داشتند،امیدوار به ورود به ورزشگاه بودند، با ماموران درگیر شده و در این میان برابر فیلم ها و تصاویر موجود و همچنین اظهارات یکی از نمایندگان مجلس از اسپری فلفل علیه این زنان که در میانشان کودکان نیز دیده میشوند، استفاده شد.
سانسور، اولین اقدام در مواجهه با حق زنان برای ورود به ورزشگاه
در شرایطی که تصاویری از حضور زنان در ورزشگاه در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، نخستین واکنش را صداوسیما به این موضوع نشان داد؛ روش صداوسیما اما همان روش تکراری بود و این سازمان از تکنیک سانسور برای این موضوع استفاده کرد، تا جایی که حتی اظهارات علیرضاجهانبخش در مصاحبه پس از پایان این دیداررا نیز سانسور کرد. علیرضا جهانبخش، در گفتوگویی که با صداوسیما انجام داده بود اظهاراتی را درباره حضور زنان در ورزشگاه مطرح کرد و گفت: امیدوارم که از این به بعد هم عزیزان بتوانند بیایند و هم بانوان عزیز بتوانند شرکت کنند و ما بتوانیم دلشان را شاد کنیم. این اظهارات جهانبخش اما به گونه دیگری در صداوسیما منتشر شد و این رسانه که بودجهای چند هزار میلیاردی از بیت المال اداره میشود، آرزوی جهانبخش برای حضور زنان در ورزشگاه را سانسور کرد و تصویر او را در حالی پخش کرد که این بازیکن تیم ملی کشورمان تنها گفته بود: «امیدوارم که که عزیزان بیانند و بتوانیم دلشان را شاد کنیم.»
واکنش مجلس و احتمال سوال از وزرای کشور و ورزش
نمایندگان مجلس هم به این موضوع واکنش نشان دادند، البته به نظر میرسد که تنها دو نماینده با هتک حرمت زنان در برابر ورزشگاه مخالف بودند. جلال رشیدی کوچی نماینده مردم مرودشت و عضو کمیسیون امورداخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود در توئیتر با اشاره به وقایع رخ داده در ورزشگاه امام رضای مشهد و جلوگیری از حضور زنان برای تماشای دیدار علیرغم تهیه بلیط نوشت: «ضمن ارادتی که به آقایان وحیدی و سجادی وزرای محترم کشور و ورزش دارم، روز یکشنبه ۱۴ فروردین، در مورد اتفاقات تلخ ورزشگاه مشهد سوال خود را مطرح خواهم کرد.باید یکبار برای همیشه بساط این رفتارهای ناپسند که باعث از بین رفتن اعتماد و ایجاد دستاویز برای ضد انقلاب میشود، جمع شود.»
مجتبی توانگر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در واکنش به این اتفاق در صفحه شخصی خود در توئیتر؛ نوشت: «دختران برای تماشای فوتبال بلیت خریدند ولی سهمشان گاز فلفل شد! این اقدامات جز هزینهتراشی در داخل و خارج نتیجه دیگری ندارد. در اولین فرصت سوال از وزیر ورزش را ثبت میکنم. باید پاسخگوی این حادثه باشد. اگر نمیتوانید در مدار قانون وظیفهتان را انجام دهید بهتر است بروید!»
عذرخواهی نیم بند فرماندار مشهد
اما در ادامه این واکنشها، فرماندارمشهد نیز مجبور به عذرخواهی شد، اما هیچ اشارهای به زنان نکرد. او در خبری که خبرنگار ایلنا ازمشهد منتشر کرده، بدون اشاره به زنان و جلوگیری از ورود آنان به ورزشگاه اعلام کرد:« اینجانب به عنوان سکاندار این کلانشهر بر خود لازم میدانم، از اینکه بسیاری از افراد به قصد تماشای فوتبال به ورزشگاه امام رضا(ع) آمدند اما نتوانستند از نزدیک فوتبال ایران و لبنان را تماشا کنند، عذرخواهی کنم»محسن داوری این اظهارات را در جمع خبرنگاران بیان کرد و گفت: «با استقبال کمنظیر مردم مشهد از مسابقه فوتبال ایران و لبنان خوشبختانه دیروز ۲۳ هزار نفر توانستند بازی را در ورزشگاه ببینند ولی متأسفانه جمعیت قابل توجهی از این مشتاقان به دلیل ازدحام و مشکلات پیش آمده نتوانستند در ورزشگاه حضور پیدا کنند.استقبال گسترده مردم برای دیدن این دیدار سبب هجوم و ازدحام جمعیت شده و اتفاقاتی بواسطه این موضوع رخ داد که در حال بررسی است.»
اظهارات فرماندار مشهد در حالی مطرح شده که جای این پرسش وجود دارد که چطور مشکلات پیش آمده صرفا برای تمامی زنان ایرانی خود را نشان داده و دیگر تماشاگران با مشکل مواجه نشدند. او همچنین اشاره نکرده که آیا استفاده از گازفلفل علیه زنان نیز جزو همین مشکلات بوده یا خیر.
اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی: نمره قبولی گرفتیم
او البته ادعایی را نیز مطرح کرد که تاکنون بی پاسخ مانده است، هاشمی جواهری گفت: «به رغم اخبار مختلفی که در رابطه با حضور یا عدم حضور تماشاگران در مسابقه تیمهای ملی ایران و لبنان منتشر شد، ما مجری تصمیماتی بودیم که از تهران ابلاغ شد.باتوجه به اینکه مشهدالرضا به عنوان پایگاه فرهنگی جهان اسلام و تشیع شناخته میشود، بهتر بود برخی از مسائل از قبل پیشبینی میشد تا ان شاءالله در رویدادهای بینالمللی آتی که به میزبانی ورزشگاه امام رضا(ع) خواهد بود با آماده سازی زیرساختهای لازم شاهد حضور تمامی اقشار جامعه باشیم، یکی از مهمترین دلایل برای حواشی این مسابقه، کمبود زمان برای فراهمسازی برخی زیرساختها بود.»
شاهد اتفاق خاصی نبودیم!
این مقام مسئول ادعای دیگر را نیز مطرح کرد و گفت: «همه ارگانها و نهادهای مسئول با عوامل اجرایی این مسابقه همکاری کامل داشتند و خدا را شاکریم که باتوجه به وجود ۱۳۰هزار نفر متقاضی برای خرید بلیت این مسابقه، شاهد هیچ اتفاق خاصی نبودیم و مشهد از میزبانی این رویداد نمره قبولی گرفت هرچند که ایدهآل نبود.»معلوم نیست که آِیا این مقام مسئول در اداره کل ورزش و جوانان استان خراسان رضوی در جریان اتفاقات رخ داده برای زنان قرار نگرفته یا از نظر او استفاده از گازفلفل علیه زنان اتفاق خاصی محسوب نمیشود.
فدراسیون فوتبال: از زنان دعوت نکرده بودیم
آخرین موضع گیری اما از سوی فدراسیون فوتبال ایران انجام شد و این فدراسیون در بیانیهای عجیب از اساس برنامه ریزی برای حضور بانوان در ورزشگاه را منکر شد. در این بیانیه آمده است: «ضمن قدردانى از همکارى و تعامل مسئولان و مدیران محترم استان خراسان رضوى و استقبال شایسته و پرشور فوتبالدوستان عزیز و شریف این استان و با تبریک مجدد صعود و صدرنشینى تیم ملى فوتبال جمهورى اسلامى ایران پس از پیروزی برابر لبنان در مرحله انتخابى رقابتهاى جام جهانى، لازم است در خصوص برخى موضوعات، شایعات و حواشى مرتبط با برگزارى این بازى، مواردى به اطلاع و استحضار علاقهمندان به فوتبال رسانده شود؛
برگزارى یک مسابقه ملى در شهر مقدس مشهد در مجاورت حرم مطهر رضوى و انتقال بازى تیم ملى به خارج از تهران در راستاى تمرکززدایى و اهتمام ویژه به تعلقات و احساسات فوتبالدوستان سراسر کشور، گامى ارزشمند و مایه فخر و مباهات بود که با تعامل نزدیک و همهجانبه کلیه دستگاهها و مسئولان اجرایى استان در همکارى با فدراسیون فوتبال رقم خورد و مىتواند زمینهساز برگزارى مسابقات بینالمللى در شهرهاى مختلف ایران اسلامى باشد.
تا 72 ساعت قبل از مسابقه، بر اساس کلیه مذاکرات و هماهنگىهاى صورت گرفته مقرر بود این بازى بر اساس پروتکل و مصوبات ستاد کرونا، بدون تماشاگر برگزار شود. با این وجود و در شرایطى که شهر مقدس مشهد براى نخستین بار میزبانى از یک مسابقه ملى رسمى را بر عهده داشت، تغییر شرایط و حضور تماشاگران موضوعات و اتفاقات تازهاى را رقم زد؛ به شکلی که حتی نمایندگان کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا از تغییر روند برگزاری بازی و حضور تماشاگران در این مسابقه اظهار تعجب کردند.
در این موقعیت و با توجه به محدودیت زمانى، بلیتفروشى با رعایت ضوابط و پروتکلها و وارد کردن کلیه تماشاگران به ورزشگاه، با مشکلات و سختىهاى ویژهاى همراه بود. با این وجود، ورود بانوان در چنین موقعیتى بدون فراهم بودن زمینه و بسترهاى لازم، همچنین پیشبینى و امکان بلیتفروشى، غیر ممکن و بحرانساز به نظر مىرسید.
فدراسیون فوتبال پیش از این تمایل و اراده خود در حمایت از ورود بانوان به ورزشگاهها را در مسابقات مختلف ملى و باشگاهى بینالمللى به اثبات رسانده و بارها از طریق بلیتفروشى آنلاین، با پیشبینى مسیرها و جایگاههاى مجزا، این اتفاق در ورزشگاه آزادى بدون هیچ مشکلى روى داده است. با این وجود در این فاصله کوتاه و در نخستین تجربه رسمى و بینالمللى شهر مشهد، امکان پیشبینى و فراهمسازى شرایط مساعد براى ورود بانوان به استادیوم و فراهم ساختن امکان ورود امن، همچنین گیتهای مناسب، امکانات مورد نیاز و جایگاه ویژه وجود نداشته و حتى پروسه بلیتفروشى در بخش آقایان نیز به دلیل مهلت کوتاه اعلام شده، با مشکلات و نواقص متعدد به سختى در فاصله سه روز به انجام بازى اجرایى شد.
بر همین اساس هیچکدام از مسئولان فدراسیون فوتبال، از بانوان علاقهمند به فوتبال جهت خرید بلیت تماشای این مسابقه در شهر مقدس مشهد، دعوت به عمل نیاورده بودند و حتی تلاشهایی که جهت حضور بانوان در ورزشگاه صورت گرفت، با هدف ارائه بلیت رایگان و مشروط بر فراهمسازی شرایط و زیرساختهای مناسب بود که محقق نشد. اخبار منتشر شده در خصوص ممانعت از ورود اشخاص داراى بلیت اعم از آقایان و بانوان، غیرواقعى بوده و در حالى که در اطلاعیه و اخبار مختلف، از فوتبالدوستان عزیز درخواست شد بدون تهیه بلیت به شکل قانونی و با ثبت و ورود اطلاعات صحیح، در اطراف ورزشگاه حاضر نشوند. متأسفانه هزاران نفر از آقایان و بانوان فوتبالدوست بدون در اختیار داشتن بلیت، در اطراف استادیوم حضور یافته و خواستار ورود به ورزشگاه بودند که این اتفاق موجب بروز اتفاقات و مشکلات مختلف و متعدد شد.
بر اساس بانک اطلاعاتی سامانه بلیتفروشی، مجموعاً تنها 9 نفر از بانوان در این سامانه اقدام به خرید بلیت در بخش جایگاه آقایان کرده بودند که حداکثر طی 48 ساعت، وجوه دریافت شده به این اشخاص بازگردانده خواهد شد. برخی دیگر از موارد ثبت شده با کد ملی و اسامی نادرست نیز مصداق تخلف و ثبت اطلاعات غیرواقعی به شمار میرود که بر اساس عدم انطباق اطلاعات وارده با کارت شناسایی ملی، بلیتهای دریافت شده به این صورت نیز فاقد اعتبار میباشد.
همچنین متأسفانه برخی افراد سودجو در حاشیه برگزاری این مسابقه، اقدام به چاپ و فروش بلیتهای جعلی به برخی از آقایان و بانوان فوتبالدوست نمودند که با ورود نهادهای مرتبط، با متخلفین برخورد لازم صورت پذیرفت. با این وجود بانوانی که از این مرکز غیرمعتبر اقدام به تهیه بلیت کرده بودند، به عدم امکان ورود به ورزشگاه با در دست داشتن بلیتهای خریداری شده جعلی معترض بودند که طبیعتاً امکان ورود با استفاده از این بلیتها وجود نداشته است.
در نهایت فدراسیون فوتبال ضمن ابراز تأسف از برخى حوادث روى داده در حاشیه این مسابقه، بر ضرورت فراهم شدن زیرساختها و شرایط مناسب جهت حضور بانوان و آقایان در فضایى امن و ایمن، با ایجاد زیرساختهاى رفاهى مورد نیاز و مطلوب در ورزشگاهها تأکید مىکند. بدون تردید اتفاقات تلخ روی داده در حاشیه این مسابقه، حاصل شیطنت و سودجویی افرادی است که با فروش و چاپ بلیت جعلی، نظم و امنیت ورزشگاه را به خطر انداخته و مسببین اصلی این حوادث به شمار میروند.»
حضور زنان در ورزشگاه آزادی گزینشی بود؟
بیانیه فدراسیون فوتبال اما ازمنظری دیگر هم قابل توجه است. در بخشی ازاین بیانیه این جمله جلب توجه میکند؛ «… حتی تلاشهایی که جهت حضور بانوان در ورزشگاه صورت گرفت، با هدف ارائه بلیت رایگان و مشروط بر فراهمسازی شرایط و زیرساختهای مناسب بود که محقق نشد.» اشاره به بلیط رایگان برای زنان، یادآوری حواشی است که در بهمن ماه سال 1400 و در جریان دیدار دو تیم ملی فوتبال ایران و عراق در ورزشگاه آزادی رخ داد. در این دیدار نیز امکان خرید بلیط برای زنان فراهم نشد و البته ادعا شد که دلیل آن ترافیک بالای سایت بوده و برخی نیز موفق به خرید آن شدهاند.
اما تصاویر منتشر شده از ورزشگاه و چهرههای آشنایی که عمدتا وابسته به برخی رسانهها و افراد خاص بودند بار دیگر این تردید را قوت بخشید که حضور زنان در آن دیدار نیز رانتی و گزینشی بوده و هیچ بلیط فروشی انجام نشده است. در آن ایام تصاویری هم از بلیطهای غیرقابل فروش در دست برخی از تماشاگران زن این دیدار منتشر شده بود که واکنش برانگیز شد.
به نظر میرسد ماجرای حضور زنان در ورزشگاه همچنان دنباله دار خواهد بود و اراده ای هم برای حل این معضل و پاسخگویی به مطالبه چندین ساله زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور وجود ندارد.در این میان آنچه که به وضوح دیده میشود، تغییر شیوه برای ارائه گزارشهای خلاف واقع به فیفا است که احتمالا با هدف جلوگیری از تعلیق فوتبال ایران به دلیل نقض حقوق زنان انجام میشود.