نوروز در پیش است، کرونا همچنان می‌تازد و جان می‌گیرد، ویروس جهش یافته انگلیسی در کشورمان می‌چرخد و در حال حاضر استان خوزستان را به شدت گرفتار کرده است، اما وزارت بهداشتی ها برای کنترل کرونا در بهار نسخه پیچیده اند…
به گزارش ایسنا، با توجه به چرخش ویروس انگلیسی که به گفته وزیر بهداشت به مراتب سنگین‌تر و سهمگین‌تر از ویروس ووهان است و سرعت انتقال بالاتر و بیماری‌زایی بیشتری دارد، وزارت بهداشتی‌ها بر آن شدند تا برای ارائه خدمات در نوروز در قالب برنامه نوروزی، تشدید گام چهارم بسیج ملی طرح “شهید حاج قاسم سلیمانی” اقدام کرده و با دقتی و شدتی بیشتر مدیریت و کنترل بیماری کووید-۱۹ را به شیوه محله و خانواده‌محور که مبتنی بر شعار “هر خانه، یک پایگاه سلامت” است، اجرا کنند.
باید توجه کرد که تشخیص به‌موقع مخاطرات و اطلاع‌رسانی مناسب در فوریت‌ها می‌تواند جان انسان‌های در معرض خطر را در شرایط اضطراری به شرط اعمال مداخلات مؤثر، سریع و هماهنگ نجات دهد. هماهنگی با سازمان بسیج مستضعفین و سایر نیروهای مردمی بر پایه محله محور در قالب گام چهارم بسیج ملی- طرح شهید حاج قاسم سلیمانی برای مدیریت و کنترل همه‌گیری کووید-۱۹ به‌طور عملی از اوایل آذرماه ۱۳۹۹ در کل کشور آغاز شد و به گفته وزارت بهداشتی‌ها، ثابت کرد که این مداخله چندبخشی مردم محور، اثربخش، مقرون‌به‌صرفه و با استقبال گیرندگان خدمات روبرو بوده است.
از سوی دیگر افزایش موارد مثبت ویروس جهش‌یافته انگلیسی طی هفته‌های اخیر و بالا رفتن میزان ابتلا و بستری در استان خوزستان، وزارت بهداشت را بر آن داشت تا فعالیت‌های مرتبط با بیماریابی، جداسازی، قرنطینه و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر را در برخی از مناطق پرخطر و همچنین استان‌های مهمان‌پذیر در آستانه سال نو و تعطیلات نوروزی شدت بخشد.
روش کار در برنامه نوروزی وزارت بهداشت
غربالگری و پیگیری تلفنی یکی از اقداماتی است که وزارت بهداشت با کمک سایر دستگاه‌ها از طریق سامانه ۴۰۳۰ از ابتدای پاندمی کرونا انجام داد و بر این اساس به نوعی مردم هر منطقه را از طریق مراکز بهداشتی و در قالب سامانه ۴۰۳۰ غربالگری می‌کرد.
بر این اساس در حال حاضر هم بهورزان و مراقبین سلامت در زمان تشدید مدیریت و کنترل همه‌گیری کووید-۱۹ – طرح شهید سلیمانی، وظیفه پیگیری فعال، مستمر و مراقبت جمعیت تحت پوشش خود را با همکاری فعال پزشک مرکز خدمات جامع سلامت مربوطه بر عهده دارند.
تکلیف بهورزان ومراقبان سلامت برای رهگیری و رصد فعال بیماران
به طوری که بهورز و مراقب سلامت به‌محض اطلاع از مثبت شدن تست کووید-۱۹ هر فرد از جمعیت تحت پوشش خود (از طریق سامانه‌های پرونده الکترونیک سلامت) باید با فرد مذکور تماس گرفته، از رعایت جداسازی فرد، قرنطینه خانگی یا قرنطینه غیر خانگی اطمینان پیدا کرده، توصیه‌های بهداشتی مطابق دستور العمل‌های ابلاغی را ارائه داده و با اطلاع‌رسانی به تیم‌های رهگیری، رصد فعال افراد در معرض تماس نزدیک را انجام دهند.
الزام انجام تست تشخیص سریع درب منزل
باید توجه داشت که انجام تست‌های تشخیصی سریع یا رپید تست نیز در این شرایط الزامی است. باید در درب منزل تست انجام شده و نتیجه در همان زمان اعلام شود تا از تردد افراد مشکوک و محتمل در سطح شهر جلوگیری به عمل آید. همچنین در فرآیند رهگیری تماس‌های نزدیک، افراد نیازمند ویزیت پزشک باید به مراکز منتخب کووید-۱۹ ارجاع داده شوند و یا از طریق تیم‌های مراقبت در منزل ویزیت و مراقبت شوند.
جزییات فعالیت تیم‌های مراقبت در منزل
برای سالمندان پرخطر و خیلی پرخطر و افراد دارای بیماری زمینه‌ای نیز نیازمند قرنطینه معکوس هستیم. به طوری که باید توسط تیم‌های مراقبت در منزل درخواست ویزیت شوند. این تیم‌ها در مراکز منتخب کووید-۱۹ مستقر هستند تا ضمن ویزیت در منزل، توصیه‌های بهداشتی و درمانی را ارائه داده و تجویز دارو درصورتی‌که نیاز و بر اساس پروتکل‌های کشوری باشد، برای افراد انجام پذیرد. در عین حال افراد نیازمند دریافت خدمات بیمارستانی نیز باید با هماهنگی اورژانس پیش بیمارستانی ۱۱۵ به بیمارستان‌های منتخب کووید-۱۹ ارجاع داده شوند.
نحوه پیگیری بیمارانی که داروی سرپایی دریافت می‌کنند
باید توجه کرد که بیمارانی که داروی سرپایی مطابق پروتکل کشوری دریافت می‌کنند، باید ۶ بار در طول ۱۴ روز (روزهای ۱ تا ۵ و ۱۴) توسط بهورز یا مراقب سلامت به‌صورت تلفنی پیگیری شده، از رعایت جداسازی و قرنطینه خانگی اطمینان حاصل‌شده، وضعیت سلامت آنها در پرونده الکترونیک سلامت ثبت شده و در صورت تشدید علائم مطابق دستورالعمل به مراکز تخصصی کووید-۱۹ ارجاع داده شوند.
در عین حال برای افرادی که نیازمند داروی سرپایی نیستند، باید مطابق آخرین نسخه دستورالعمل مراقبت بیماران سرپایی ۶ بار پیگیری تلفنی در طول ۱۴ روز (روزهای ۳-۵،۷-۹، ۱۱ و ۱۴) انجام‌گرفته و ضمن اطمینان از رعایت قرنطینه خانگی، علائم و نشانه‌های آنها ثبت شده و آموزش‌های لازم مطابق با شرایط بیمار ارائه شود.
همچنین وظیفه اطمینان از انجام صحیح رهگیری، جداسازی، قرنطینه خانگی، پیگیری مستمر و ثبت در سامانه بر عهده کارشناسان ستادی شهرستان، به‌ویژه کارشناسان مبارزه با بیماری‌ها است.
روش اجرای برنامه محله محور
همانطور که در اصول اجرایی برنامه تأکید شده است، گام چهارم بسیج ملی مبتنی بر نظام شبکه بهداشتی درمانی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. اولین قدم در اجرای برنامه منطقه بندی و سازماندهی نیروی انسانی متناسب با تیم‌های اجرایی پیش‌بینی‌شده است. این امر بر اساس سطوح ارائه مراقبت‌های بهداشتی درمانی اولیه در روستا و شهر برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود. در مناطق روستایی سازماندهی و برنامه‌ریزی با محوریت مرکز خدمات جامع سلامت روستایی و خانه‌های بهداشت و با مشارکت پایگاه‌های بسیج انجام می‌شود. طبق اعلام وزارت بهداشتی‌ها، باید تلاش شود در امر خدمت‌رسانی به روستاییان از مشارکت‌های مردمی و داوطلبین همان روستا بهره گرفته شود.
سفیران سلامت؛ مجریان و ناظرین پروتکل‌های بهداشتی در خانه
بنابر اعلام وزارت بهداشت، در تقویت و تشدید گام چهارم بسیج ملی مقابله با همه‌گیری کووید-۱۹ – طرح شهید حاج قاسم سلیمانی باید تأکید مضاعفی بر بهره‌مندی از ظرفیت برنامه هر خانه یک پایگاه سلامت به‌عمل آمده و از سفیران سلامت به‌عنوان مجریان و ناظرین پروتکل‌های بهداشتی در خانه و عوامل ارتباطی با بهورزان و مراقبین سلامت به‌منظور استمرار مراقبت‌ها و خدمات و انجام صحیح دستور عمل‌های مراقبت از فرد مبتلابه کووید-۱۹ استفاده شود. برای این منظور باید سازماندهی مجدد و اطمینان از فراگیری بسته‌های آموزشی کووید-۱۹ (در برنامه هر خانه یک پایگاه سلامت) حاصل شود.
در عین حال در مناطق روستایی با محوریت بهورزان خانه‌های بهداشت و با جلب مشارکت بسیج، داوطلبین بهداشتی شامل سفیران سلامت خانوار و رابطین سلامت محله تیم‌های مراقبت و نظارت شکل گرفته و مراقبت‌های لازم برای افراد مشکوک و محتمل و نظارت از اماکن تهیه و توزیع مواد غذایی را انجام می‌شود.
طبق اعلام وزارت بهداشت، در این زمینه باید تلاش شود که مراقبت‌ها و نمونه‌برداری تست‌های تشخیصی کووید-۱۹ در منزل انجام شده و از مراجعه و تردد افراد دارای علامت در سطح روستا و یا مراجعه آنها به شهرها جلوگیری شود. تیم‌های حمایتی با محوریت پایگاه‌های بسیج در روستاها تشکیل شده و مسئولیت حمایت از افراد در معرض آسیب را عهده‌دار می‌شوند.
مسئولیت پشتیبانی از تیم‌های سه‌گانه بر عهده نیروهای بسیج مستضعفین است که برای تأمین وسیله نقلیه مورد نیاز و سایر تجهیزات با هماهنگی فرمانداری، بخشداری و دهیاری و مشارکت فعال همه سازمان‌ها، نهادها و ادارات منطقه انجام خواهد شد.
