مدیر عامل صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران با بیان این که خدمات صندوق در بخش‌های تسهیلات، مشارکت و سرمایه‌گذاری، ضمانت‌نامه و کارگزاری نهادها برای فعالین اکوسیستم فناوری در کشور صورت می‌گیرد، گفت: با فعالیت یک دهه‌ای صندوق از سال ۸۹ تا پایان سال ۹۹، تاکنون بیش از ۷۵۰ میلیارد تومان در سه بخش موردنظر خدمات تامین مالی صورت گرفته است.
پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با همکاری صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران به منظور بهره‌مندی همه شرکت‌های دانش بنیان و فناور از خدمات این صندوق و آشنایی با شرایط لازم برای بهره‌مندی از هرکدام از خدمات تسهیلات، ضمانت‌نامه و لیزینگ، وبینار “معرفی خدمات مالی و اعتباری صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران” را روز دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ماه برگزار کرد.
دکتر محمدمهدی فریدوند، مدیر عامل صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران و رئیس انجمن (VC) در بخش ابتدایی این وبینار به بیان مقدمه‌ای از فعالیت صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران پرداخت و گفت: صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران از جمله نهادهای تخصصی حوزه‌ی فناوری کشور است که با ماموریت تامین مالی در این حوزه از سال ۸۹ تاسیس شده است. ماموریت ما تامین مالی شرکت‌های دانش بنیان و فناور از قبیل صدور ضمانت‌نامه، پرداخت تسهیلات، سرمایه‌گذاری و کارگزاری وجوه دولتی است و سعی بر این است که این خلا تامین مالی را که بانک‌ها در برخی از بازه‌ی فعالیت شرکت معمولا نمی‌توانند صورت دهند را جبران کنیم.
فریدوند در ادامه به بیان توضیحات کلی از خدمات مالی و اعتباری صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران پرداخت و گفت: خدمات صندوق در بخش‌های تسهیلات، مشارکت و سرمایه‌گذاری، ضمانت‌نامه و کارگزاری نهادها برای فعالین اکوسیستم فناوری در کشور صورت می‌گیرد و با فعالیت یک دهه‌ای صندوق از سال ۸۹ تا پایان سال ۹۹، تاکنون بیش از ۷۵۰ میلیارد تومان در سه بخش موردنظر خدمات تامین مالی صورت گرفته است.
فریدوند در ادامه به بیان توضیحاتی مختصر از انواع خدمات تامین مالی، رشد صندوق در ارائه این خدمات در دو سال اخیر و مزیت خدمات صندوق در مقایسه با سایر نهادهای مالی پرداخت.
سید حمیدرضا بهنام فرد، مدیر ارزیابی و اعتبارات صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران نیز در ادامه به ارائه تخصصی از خدمات صندوق در بخش تسهیلات و مدل‌های مختلف تسهیلاتی و نکات کلیدی و مهم مربوط به این بخش پرداخت که جزئیات مربوط به هر کدام از این مدل‌های تسهیلات به صورت زیر بیان شد.
• تسهیلات نمونه‌سازی: مدلی با دوره بازپرداخت حداکثر ۱۲ ماهه مختص شرکت‌های دانش‌بنیانی که به منظور ورود به بازار محصول جدید یا ارتقاء آن نیاز به تسهیلات دارند.
• تسهیلات سرمایه در گردش: مدلی با دوره بازپرداخت حداکثر ۹ ماهه و مختص شرکت‌های دانش‌بنیانی که به منظور حفظ و بهبود چرخه تولید نیازمند تسهیلات هستند.
• تسهیلات تولید صنعتی: مدلی با دوره بازپرداخت حداکثر ۱۲ ماهه برای شرکت‌های دانش‌بنیان که به منظور افزایش توان و ظرفیت تولید نیازمند توسعه زیرساخت و ماشین‌آلات هستند.
• تسهیلات لیزینگ: شرکت‌های دانش‌بنیان برای فروش محصول دانش‌بنیان خود می‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند.
• تسهیلات ودیعه رهن محل کار: به منظور تامین فضای کار، شرکت‌ها می‌توانند از این خدمت تا ۷۰ درصد کل مبلغ کارشناسی شده و تا سقف پنج میلیارد ریال برای تهران رهن محل کار تسهیلات دریافت کنند.
• تسهیلات خرید محل کار: جهت خرید فضای کار، شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند تا میزان ۷۰ درصد کل مبلغ کارشناسی شده مکان مورد معامله و تا سقف ۳۰ میلیارد ریال برای تهران، تسهیلات دریافت کنند.
• تسهیلات پایه: جهت تامین هزینه‌های جاری، شرکت‌ها می‌توانند از این خدمت (با پرداخت ۱ مرحله – تنفس و بازپرداخت حداکثر ۲۴ ماهه) استفاده کنند.
• تسهیلات کارگشایی: جهت تامین هزینه‌های جاری، شرکت‌ها می‌توانند از این خدمت (با پرداخت ۱ مرحله – بازپرداخت ۳ یا ۱۲ ماهه) استفاده کنند.
مهرداد میرمعنا، مدیر امور حقوقی و قراردادهای صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران نیز در بخش سوم این وبینار به ارائه تخصصی مربوط به خدمات ضمانت‌نامه صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران پرداخت و گفت: یکی از نیازهای اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان دریافت ضمانت‌نامه برای تضمین قراردادها و شرکت در مناقصات آن‌هاست. صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران که از سالیان گذشته به عنوان یکی از قدیمی‌ترین صندوق‌های فناوری کشور در ارائه این نوع خدمت فعالیت می‌کند، با توجه به این نیاز ارائه خدمات ضمانت‌نامه‌ای را یکی از اصلی‌ترین خدمات خود قرار داده است که از سال ۹۲ به شرکت‌های فعال در حوزه فناوری کشور ارائه می‌شود.
میر معنا ادامه داد: یکی از مشکلات اساسی دریافت خدمات ضمانت‌نامه‌ای برای شرکت‌ها که قبلا از طریق سیستم بانکی کشور ارائه می‌شد، نبود مدل‌هایی ارزیابی برای ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان در سیستم بانکی کشور بود که به همین دلیل مقدار اعتبار تخصیص داده شده متناسب با سطح دانش فنی شرکت صورت نمی‌گرفت و سیستم بانکی برای صدور این ضمانت‌نامه‌ها یا تضامین قوی و یا سپرده نقدی بالایی را از شرکت دریافت می‌کرد. در همین راستا صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران مدل‌هایی را طراحی کرده است که بتواند ارزیابی شرکت‌ها را به صورت صحیح انجام دهد تا این ضمانت‌نامه‌ها را به صورت کاملا تسهیل شده و با حداقل تضامین در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور قرار دهد. همچنین اینکه صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران از نظر پذیرش این ضمانت‌نامه‌ها توسط نهادهای کارگزاری مشکلی ندارد.
وی ادامه داد: یکی از موارد مهم در بخش ضمانت‌نامه این است که شرکت‌ها بدون هیچ محدودیتی می‌توانند از این خدمات بهره‌مند شوند، فقط باید فرایند اعتبارسنجی و ارزیابی صندوق را پشت سر بگذارند. چرا که تمامی خدمات صندوق بر اساس همین اعتبارسنجی و ارزیابی که تنها یکبار صورت می‌گیرد، به شرکت اختصاص داده می‌شود.
مدیر امور حقوقی و قراردادهای صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران همچنین گفت: در جهت تسهیل‌گری خدمات ضمانت‌نامه‌ای صندوق، ما مدل‌های بانکی را مورد ارزیابی قرار دادیم و بر روی آن‌ها فرایند تسهیل‌سازی را برای شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فناوری صورت دادیم. از جمله این تسهیل‌سازی این است که در این مدل‌ها ما سپرده‌ی نقدی را به حداقل رسانده ایم و نسبت به بانک‌ها ۵۰ درصد کاهش داده‌ایم که مبلغ ۵ درصد مبلغ ضمانت‌نامه است. کارمزدها نیز به حداقل رسیده است و مبلغ ۲ درصد به صورت سالیانه است. از دیگر موارد این است که شرکت‌ها به جای پرداخت کارمزد می‌توانند سپرده نقدی در اختیار صندوق قرار دهند و پس از پایان زمان ضمانت‌نامه سپرده نقدی خود را دریافت می‌کنند.
میر معنا در ادامه با اشاره به کارفرمایی‌هایی که تاکنون ضمانت‌نامه‌های صندوق را پذیرفته‌اند، اظهار کرد: صندوق‌ها و بانک‌ها، معادن، شهرداری‌ها، صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، آب و برق (وزارت نیرو)، دانشگاه و مراکز آموزشی و سایر حوزه‌های خاص، جزو کارفرمایی‌هایی هستند که تاکنون ضمانت‌نامه‌های صندوق را پذیرفته اند.
دکتر محمدی، مدیر سرمایه‌گذاری صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران نیز به بیان توضیحات مربوط به خدمات سرمایه‌گذاری صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران پرداخت و گفت: خدمات سرمایه‌گذاری از جمله خدمات جدید صندوق هست که دو سال است، آغاز شده است. در این نوع خدمت کلیه شرکت‌های فناور، دانش بنیان، استارت‌آپ‌ها و هسته‌های فناور جهت بررسی به منظور سرمایه‌گذاری می‌توانند به صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران مراجعه کنند.
محمدی در خصوص فرایند سرمایه‌گذاری صندوق، اظهار کرد: فرآیند سرمایه‌گذاری در صندوق طی چهار مرحله بررسی اولیه (شامل ارائه اولیه و معرفی اجمالی تیم، محصول و بازار)، بررسی موشکافانه (شامل ارائه برنامه کسب و کار و تحلیل رقبا، مزیت رقابتی، جریان نقدی)، ارزش‌گذاری (شامل جزئیات جریان درآمدی و هزینه ای و داده های تاریخی (در صورت وجود)) و در نهایت قرارداد (شامل ارائه ترم شیت اولیه و انعقاد قرارداد) صورت می‌گیرد.
محمدی ادامه داد: مدل خدمات هم سرمایه‌گذاری نیز توسط صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران ارائه می‌شود که با نوع سرمایه‌گذاری متفاوت است. در این فرایند نیاز به حضور حداقل سه طرف و حداکثر چهار طرف است که در حالت سه طرفه صندوق عامل، صندوق نوآوری و کارگزار حضور داشته و در حالت چهار طرفه یک شرکت یا تیم یا گروه به حالت سوم اضافه می‌شود.
در بخش پایانی وبینار نیز به پرسش و پاسخ حول مطالب ارائه شده پرداخته شد.
