مهار گونههای جدید ویروس کرونا به دز سوم واکسن احتیاج دارد؟
انگلیس توانست با روند واکسیناسیون کرونا موفقیتی جدی کسب کند. حدود ۸۵ درصد از بزرگسالان (۴۴.۸ میلیون نفر) یک دز واکسن و ۶۳ درصد (۳۳ میلیون نفر) هر ۲ دز را دریافت کردهاند و هنوز روزانه حدود ۱۶۰ هزار دز تزریق میشود؛ اما در همین کشور زمزمههایی راجع به تزریق دز سوم شنیده میشود.
به گزارش اعتمادآنلاین، به نقل از «The Conversation»، دو دز واکسن میتواند جلوی ویروس را بگیرد و در کسانی که هنوز به کرونا مبتلا میشوند شدت بیماری، قدرت سرایت و مرگومیر را کاهش میدهد. اما کمیته مشترک انگلیس در امور واکسیناسیون و ایمنیسازی (JCVI) از برنامههای خود برای تزریق دز سوم رونمایی کرده است. ۲ مسالهای که راجع به تزریق دز سوم مطرح شده این است که اثربخشی آن ۲ دز در طول زمان کاهش مییابد و همچنین مردم به واکسنهای جدیدی نیاز دارند تا بتواند جلوی گونههای جدید ویروس کرونا مثل دلتا را بگیرد. اما شواهد چه میگوید؟
چندین پژوهش درباره دوام ایمنی در برابر کووید انجام شده و نتایج آنها امیدوارکننده بوده است. پژوهشگران روی گلبولهای سفید مشخصی در خون که لنفوسیت نام دارند مترکز شدهاند. لنفوسیتها ۲ نوع اصلی دارند: سلولهای B که آنتیبادی میسازند و سلولهای T که به پاسخ سلولهای B کمک میکنند یا ویروس کرونا را به طور مستقیم از بین میبرند.
آنتیبادیها نقش مهمی در ممانعت از ورود ویروس به سلولهای بدن دارند. شما با آزمایش خون به راحتی میتوانید سطح آنتیبادی افراد را اندازهگیری کنید؛ اما دادههایی که درباره اندازه آنتیبادی پس از واکسیناسیون یا ابتلا در بدن فردی عادی وجود دارد متغیر است. بیشتر افراد سطح قابل قبولی از آنتیبادیهایی دارند که دستکم تا هفت ماه قابل تشخیص است. گرچه برخی دیگر سطح آنتیبادی پایینی دارند یا پس از ابتلا یا واکسیناسیون تعداد آنها کاهش مییابد.
این تغییرات باعث میشود فهم این مساله که دادههای مربوط به آنتیبادیها تنها برای اندازهگیری ایمنی مداوم در برابر ویروس مفیدند دشوار شود. اگر شاخصهای دیگری مثل سلولهای B و T نیز اندازهگیری شوند، آنگاه تصویر روشنتری از اوضاع خواهیم داشت. پاسخ سلولهای T دربرابر کرونا ۶ ماه بعد از ابتلا شناسایی میشود. همینطور سلولهای B در افرادی که حتی سطح آنتیبادیشان آنقدر پایین است که قابل شناسایی نیست تشخیص داده شده است. این نشان میدهد حتی پس از آنکه آنتیبادی در گذر زمان کاهش پیدا کرد، این افراد میتوانند در صورت ابتلای دوباره به کرونا سریعاً آنتیبادی جدید تولید کنند.
افراد مسن (بالای ۸۰ سال) معمولاً هنگامی که مبتلا یا واکسینه میشوند پاسخهای ایمنی کمتری دارند؛ یعنی ایمنی کلی آنها شاید کمتر باشد و زودتر از بین رود. ممکن است این افراد در هر دز جدید در اولویت قرار گیرند. با وجود این دادههای مرتبط با کهنسالان بسیار امیدوارکننده بوده است. در تحقیقی که هنوز به چاپ نرسیده نشان داده شد بدن افراد مسن پس از واکسیناسیون ایمنی بالایی پیدا کرده است.
پژوهشهایی که تاکنون صورت گرفته بسیار امیدوارکننده بوده است. اگر این یافتهها را به مطالبی که راجع به پاسخهای ایمنی بدن به ویروس میدانیم اضافه کنیم، میبینیم که ایمنی تولیدشده در برابر ویروس کرونا بقایی طولانی دارد. البته لازم است مطالعات وسیعتری در این زمینه انجام گیرد. با وجود این، در حال حاضر شواهدی در دست نیست که ثابت کند افراد نیازی به دز سوم واکسن دارند.