اینترنت ماهوارهای، راه فرار از طرح مجلس؟
پس از تصویب بررسی طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» طبق اصل 85، صحبتهای بسیاری در فضای مجازی درباره استفاده از اینترنت ماهوارهای مطرح شده است. اگرچه برخی از کارشناسان، استفاده از این فناوری را تابع مقررات و قوانین اتحادیه جهانی مخابرات(ITU) میدانند اما برخی دیگر، این امکان را محتمل میدانند و حتی طرح مجلس را همسو با رونق گرفتن بازار این تکنولوژی و در نتیجه ورشکسته شدن سرمایهگذاران حوزه مخابرات میدانند.
به گزارش همشهری، آرش کریمبیگی، مدیرعامل شاتلموبایل در مورد اینترنت ماهوارهای میگوید: «بدیهی است که طبق کنوانسیونهای بینالمللی و در حوزه کنوانسیونهای مخابراتی، فضای فرکانسی کشور و چنین خدمات مخابراتی باید تابعی از مقررات رگولاتوری آن کشور باشد. این موضوع از منظر تعرفهگذاری هم اهمیت بیشتری پیدا میکند.»
این کارشناس آیسیتی تأکید میکند: «درصورتی که یک کشور یا شرکت بخواهد اینترنت رایگان در اختیار کشوری دیگر قرار دهد، باعث ورشکستگی سرمایهگذاران حوزه مخابراتی آن کشور خواهد شد.» همچنین مسائلی ازجمله پرداخت آبونمان، بهخاطر مشکلات مبادلات مالی، موضوع اینترنت ماهوارهای را با چالشهایی مواجه میکند. با این حال، چندی پیش یکی از شرکتهای ارائهدهنده اینترنت ماهوارهای، ارائه این سرویس را برای عراق و افغانستان رایگان اعلام کرده است. این شرکت هدف خود از این اقدام را رفع شکاف دیجیتال(digital divide) در جهان اعلام کرده است. به این ترتیب بعید نیست درصورتی که طرح جنجالی مجلس تصویب شود، چنین شرایطی برای ایران هم فراهم شود.
کریمبیگی به موضوعات تجاری مرتبط با اینترنت ماهوارهای اشاره میکند و میگوید: «چنین اتفاقی باعث شکلگیری نوعی دامپینگ میشود که سرمایهگذاران حوزه مخابراتی آن کشور را ورشکسته و حذف میکند. آن شرکت هم یک سال بعد اعلام میکند که خدمات به ازای دریافت هزینه ارائه میشود.»
مدیرعامل شاتل موبایل هم با تأکید بر اینکه منظومههای ماهوارهای به لحاظ فنی میتوانند سرویسهای اینترنتی خود را ارائه دهند، اما قواعدی را بر آن مترتب میداند. او میگوید: «حقوق فضایی و فضای فرکانسی کشورها براساس کنوانسیونهای بینالمللی تقسیمبندی و تولیگری شده است و همچنین سازمانی به نام «اتحادیه جهانی مخابرات» تاسیس شده که زیرمجموعه سازمان ملل متحد است و قواعد مخابراتی در آن پیشبینی شده است.» با این تفاسیر بهنظر نمیرسد اینترنت ماهوارهای حداقل در کوتاهمدت بتواند گریزگاهی از طرح جنجالی مجلس که میتواند بهصورت بالقوه باعث فیلترینگ گسترده شود بهحساب بیاید.