وضعیت اقتصاد جهان در زمان شیوع سویه «دلتا» چگونه است؟

به گزارش دنیای اقتصاد، پیش‌بینی بلومبرگ از رشد اقتصادی نشان می‌دهد که اقتصاد جهان در سه‌ماه سوم سال 2021 رشد 8/ 1 درصدی را نسبت به فصل گذشته تجربه می‌کند. این امر بدان معناست که اقتصاد جهان با وجود نااطمینانی‌هایی که در زمینه سویه دلتای ویروس کرونا وجود دارد، همچنان در مسیر رشد اقتصادی حرکت می‌کند.

پیش‌بینی اقتصاددانان نشان می‌دهد که تورم بعد از صعود خود در نیمه اول سال جاری میلادی، در نیمه دوم سال در مسیر کاهشی قرار خواهد گرفت. در این میان، بانک‌های مرکزی دنیا در پاسخ به تغییرات در روند تورم و رشد اقتصادی، تصمیمات متفاوتی اتخاذ خواهند کرد. فدرال‌رزرو در پاسخ به این روند، در سیاست‌های ضدتورمی عجله‌ای نخواهد داشت، اما به نظر می‌رسد بانک مرکزی اروپا سیاست‌های ضد تورمی کمتری را در کوتاه‌مدت اتخاذ کند.

   رشد اقتصادی در مسیر صعود

در میانه همه‌گیری کرونا، یافته‌های اقتصاددانان فعال در بخش اقتصادی خبرگزاری بلومبرگ نشان می‌دهد که با وجود پدیدار شدن ریسک سویه دلتا نشانه‌های اولیه از سه‌ماه سوم سال، نشان‌دهنده سرعت گرفتن رشد اقتصادی و رسیدن تورم به نقطه اوج خود پس از جهش اخیر است که نشانه‌ای اطمینان‌بخش برای سیاستگذاران و سرمایه‌گذارانی است که درباره احتمال خطر کاهش تقاضا و افزایش قیمت‌ها نگران بودند. پیش‌بینی‌های بخش اقتصادی بلومبرگ نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی جهانی در سه‌ماه سوم 2021 در مسیر رشد 8/ 1درصدی نسبت به سه ماه دوم سال قرار دارد، به‌طوری که این رشد نسبت به سرعت یکنواخت سه‌ماه دوم، پیشرفت محسوب می‌شود و هراس‌ها درباره کاهش سرعت بهبودی از رکود اقتصادی بر اثر گسترش سویه دلتا را کاهش می‌دهد.

   تورم در مرز خطر؟

در همین زمان، قیمت‌های مصرف‌کننده نیز با سرعت کمتری افزایش می‌یابند؛ چراکه تورم در آمریکا به نقطه اوج خود رسیده و پس از افزایش‌های تابستانی مجددا بازگشته و کاهش می‌یابد. این اتفاق از سوی بانکداران مرکزی مورد استقبال قرار خواهد گرفت، مانند جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو که شرط کرده بود افزایش تورم موقتی است. به گفته اقتصاددانان بلومبرگ، پیش‌بینی‌های اولیه قادر به دیدن آینده نیستند و سویه دلتا به این معنی است که تصویر آینده می‌تواند به‌سرعت تغییر کند. با وجود این، در حال حاضر داده‌ها نشان‌دهنده شروع مثبت سه‌ماه سوم همراه با افزایش سرعت بهبود اقتصاد جهانی و متعادل‌تر شدن تورم است.

   چین و آمریکا پیشران رشد اقتصادی

بخش اقتصادی بلومبرگ برای تخمین رشد اقتصادی در میان اقتصادهای بزرگ جهان صدها داده، از میزان خرده‌فروشی در آمریکا گرفته تا میزان تولید کارخانه‌های چین، قبل از انتشار داده‌های رسمی تولید ناخالص داخلی، جمع‌آوری کرده است. در کنار رشد بالای اقتصاد جهانی، پیش‌بینی رشد در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که اقتصادها در مراحل مختلفی از بهبود قرار دارند: چین با کنترل سریع ویروس کرونا و ایالات‌متحده آمریکا به وسیله بسته محرک رشد اقتصادی بزرگ خود، تولید را به سطوح قبل از همه‌گیری کرونا رسانده‌اند که به آنها اجازه می‌دهد ادعای پیشرانی بهبود اقتصاد جهانی را داشته باشند. اما منطقه یورو و بریتانیا هنوز نتوانسته‌اند رکود اقتصادی سال گذشته را جبران کنند. در ژاپن نیز کندی روند واکسیناسیون نشان‌دهنده تاخیر در بهبود اقتصادی این کشور است.

   نااطمینانی‌هایی از آینده

تغییرات آینده در سیاست‌گذاری‌ها و رفتارهای کشورها در واکنش به روند رو به گسترش کووید- 19 است؛ چیزی که این پیش‌بینی قادر به دریافت آن نیست. بهبود زیگزاگی در هند نشان می‌دهد که چطور همه‌چیز می‌تواند به‌سرعت تغییر کند. چین هم با شیوع سویه دلتا در این کشور و تلاش دولت برای محدود کردن آن با خطرات تازه‌ای مانند تورم مواجه شده است. برخی کشورها این نگرانی را دارند که روند بهبودشان از رکود اقتصادی طولانی شود که بانک‌های مرکزی را برای حفظ محرک‌های اقتصادی محدود کرده و آنها را از تمرکزشان بر بازارهای کار و کل اقتصاد منحرف می‌کند.

   امیدواری‌ها نسبت به آینده

یافته‌های بلومبرگ نشان‌دهنده نکات امیدوارکننده‌ای است؛ در ایالات متحده آمریکا میزان افزایش شاخص بهای مصرف‌کننده از 5درصد (به‌طور سالانه) گذشته و از منطقه امن فدرال‌رزرو فراتر رفته است. با این حال پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تورم به نقطه اوج خود رسیده و در سه ماه سوم سال شروع به کاهش خواهد کرد. در منطقه یورو که از بهبود عقب است، ولی سرعت رشد در آن رو به افزایش است، نیز انتظار می‌رود تورم افزایش پیدا کند، ولی نه به اندازه‌ای که در آمریکا رشد کرد. در ژاپن نیز انتظار می‌رود که افزایش قیمت‌ها در سه ماه سوم 2021 روی 1/ 0 درصد ثابت باشد که یادآوری می‌کند، پس از گذشت مدتی از بازگشایی‌ها و از بین رفتن آثار موقتی آن، مشکل جدی‌تر برای بانک‌های مرکزی جهان می‌تواند علاوه بر تورم بالا، تورم بسیار پایین نیز باشد.

   روند متفاوت بانک‌های مرکزی

برای بزرگ‌ترین بانک‌های مرکزی جهان، روند رو به جلوی بهبودی و گذر از ریسک تورم به معنای آن است که آنها هیچ عجله‌ای برای انجام تغییرات عمده نخواهند داشت. حتی در صورتی که نرخ بهره ثابت نگه داشته شود، مقامات ستون‌های دیگری از حمایت‌های اقتصادی را جابه‌جا خواهند کرد. انتظار می‌رود فدرال‌رزرو خرید اوراق قرضه را از اوایل 2022 آغاز کند و شفاف‌سازی بیشتر درباره اقدامات آتی و اینکه چه اتفاقی قرار است بیفتد، در نشست Jackson Hole که 26 آگوست آغاز می‌شود، صورت می‌گیرد.

بانک مرکزی اروپا ممکن است در مسیر دیگری حرکت کند. تغییرات اخیر در ارتباطات این نهاد، نشان‌دهنده صبر و تحمل آن نسبت به تورم و افزایش تمایلش برای خرید دارایی‌هاست. بانک مرکزی چین نیز با آزاد کردن منابع بیشتر برای بانک‌ها در حال جلوگیری از کاهش سرعت رشد اقتصادی است، ولی ممکن است گسترش سویه دلتا در این کشور این نهاد را مجبور به تامین منابع بیشتر برای بانک‌ها کند. در بازارهای نوظهور بهبود سریع‌تر از انتظار در فعالیت‌های اقتصادی که از محرک‌های مالی قابل ملاحظه ناشی شده است، تعدادی از بانک‌های مرکزی را به سمت سیاست‌های عادی‌سازی سوق داده است. روسیه و برزیل نیز افزایش نرخ‌های بهره را آغاز کرده‌اند.