نشریه آمریکایی در مقاله ای با توجه به نزدیک شده به زمان از سرگیری گفتگوهای هسته ای ایران با طرف های غربی نوشت: هنوز نمی دانیم ایران چه موضعی خواهد داشت. اگر ایران می خواهد که همه تحریم هایی که توسط ترامپ وضع شده برداشته شود و نیز تضمین داده شود که رییس جمهوری کنونی و روسای جمهوری آینده آمریکا هرگز دوباره تحریم ها را بر نخواهند گرداند، شدنی نیست.
به گزارش خبرآنلاین، لارا روزن، روزنامه نگار سرشناس آمریکایی در مقاله ای برای نشریه دیپلماتیک نوشت: بهرغم تندگویی های عمومی پرشمارِ علی باقری کنی، گفتگوگر تازه ایران در سفر هفته گذشته اش به اروپا و مشورت های پس از آن با روسیه و چین در روزهای اخیر، دیپلمات هایی که اواخر این ماه برای گفتگو با ایران به وین می روند، می گویند که چه بسا مقداری زمان ببرد تا جزییات موضع ایران روشن شود.
دیپلمات ها می گویند که نماینده ایران هنوز با همتایان دیپلماتیکش درباره جزییات موضعی که انتظار آن در گفتگوهای پیش روی برای احیای احتمالی برجام می رود، رایزنی ای نداشته است. به گفته یکی از دیپلماتهای شرکت کننده در گفتگوها، مسئله اصلی که درباره آن بلاتکلیفی وجود دارد این است که آیا ایران می خواهد گفتگوها را از جایی که رها شد، ادامه دهد یا دوباره از اول شروع کند یا چیزی میان این دو؟
یک دیپلمات از یکی دیگر از کشورهای شریک گفتگو نیز می گوید حتی پس از مشورت های اخیر، او هنوز نمی داند که موضع ایران چیست. می توان گفت تناقض اینجاست که ایرانی ها می گویند “ما می خواهیم به برجام برگردیم” و “ما تضمین میخواهیم” که این چیزی بیش از برجام است. پس آنها باید این تناقض را روشن سازند.
این مقام رسمی می گوید: شگفت این بود که نه ماه پیش، بیشتر کشورها موافقت کردند که دولت ترامپ که در سال ۲۰۱۸ توافق را ترک کرد، مسوول تصمیم ایران برای عبور از محدودیت های هسته ای برای اعتراض به عدم رفع تحریم ها بود. اکنون نه ماه بعد، ایرانی ها فکر میکنند که میتوانند بر این پایه، اهرم سازی کنند، با سطوح بالاتر غنی سازی و دیگر موارد نقض برجام. اما این اقدامات موجب شده که اکنون، کشورها به این اجماع برسند که مشکلی که در حال حاضر با آن روبرو هستیم، گام های جاری ایران است. پس این می شود چارچوب گفتگوها.
یکی از کارشناسان غربی که هفته گذشته در اروپا با باقری کنی دیدار کرد، می گوید که معاون وزیر خارجه ایران تاکید داشت که او بعنوان مسوول گفتگوهای هسته ای در دولت ابراهیم رییسی گمارده شده است. “او به روشنی تلاش داشت این پیام را منتقل کند که رسیدن به توافق ممکن است و او کسی است که مسوول پرونده هسته ای است.”
از این کارشناس پرسیدیم که آیا ایران به دنبال برجام است یا یک توافق دیگر؟ او گفت “فکر نمی کنم بحث یک توافق دیگر در میان باشد.” این کارشناس درباره درخواست عمومی ایران برای تضمین عدم خروج دوباره آمریکا از برجام گفت که پاسخ باقری این بوده که تضمین های سیاسی مهم است اما کافی نیست، ما می خواهیم آن را در عمل ببینیم. این کارشناس می گوید “من به مسئله تضمین به عنوان قماری نگاه نمی کنم که تلاش شود بوسیله آن بر سر توافق چانه زنی شود.”
باقری همچنین انتقادهای گذشته اش از برجام را کم اهمیت جلوه داد و گفت زمانی آن دیدگاه را مطرح کرده که بعنوان یک کارشناس بیرون از دولت نظر می داده اما اکنون او یک سیاستگذار است و به نمایندگی از نظام کار می کند و دیدگاههای شخصی اش اهمیتی ندارند.
علی واعظ، مدیر برنامه ایران در گروه بین المللی بحران هم می گوید: هنوز نمی دانیم ایران چه موضعی خواهد داشت. “اگر بواقع آنچه می خواهند این باشد که همه تحریم هایی که توسط ترامپ وضع شده برداشته شود و نیز تضمین داده شود که رییس جمهوری کنونی و روسای جمهوری آینده آمریکا هرگز دوباره تحریم ها را بر نخواهند گرداند، به آن نمی رسند.”
به گفته واعظ، این احتمال هم هست که پس از چند دور گفتگو، اگر روشن شود که آنچه ایران می خواهد امکان پذیر نیست، گزینه “کمتر در برابر کمتر” پیش کشیده شود. فکر نمی کنم که از آغاز، چنین گزینه ای مطرح شود. یک منبع دیپلماتیک هم می گوید که گروه پنج بعلاوه یک، در گفتگوهای میان خود، گزینه یک توافق موقت را به بحث نگذاشته اند.
