از شال حداقلی نجلا منقوش تا پوشش حداکثری بینظیر
بینظیر بوتو در تهران به شال خود بسنده نکرد در حالی که اکنون شال برای تعریف حداقلی حجاب زنان در ایران نه تنها برای میهمانان خارجی که درباره دختران جوان هم کفایت میکند و کل تهدیدات هر روزه بگیر و ببند و جریمه به خاطر همین شال است و دیگر خبری از اصرار بر حجاب برتر نیست.
در جریان سفر اخیر وزیر خارجه لیبی به تهران که اولین سفر پس از سقوط معمر قذافی در ۱۲ سال قبل به حساب میآید بیش از آنچه گفتند و شنفتند نوع حجاب خانم نجلا منقوش مورد توجه قرار گرفت چرا که مطابق قوانین ایران حداقل را باید رعایت کند و از این رو شالی به سر انداخته بود.
این در حالی است که در سالهای ۶۹ و ۷۴ که بینظیر بوتو نخستوزیر وقت و فقید پاکستان به تهران آمد به شال خود اکتفا نکرد بلکه در ایران سفت وسخت موی خود را میپوشاند و در بارگاه امام هشتم چادر سیاه هم پوشید.
نجلا منقوش نخستین زن در تاریخ لیبی از زمان استقلال این کشور آفریقای شمالی در سال ۱۹۵۱ است که وزیرخارجه می شود. هر چند که بعد از سقوط سرهنگ دیوانه – که یک تیم محافظ از دختران و زنان زیبارو هم داشت- لیبی عملا دو پاره شده و دو دولت دارد و خانم منقوش وزیر دولتی است که سازمان ملل به رسمیت میشناسد و بخشهایی از کشور عملا در اختیار نیروهای مسلح است.
خانم منقوش که زاده و بالیده شهر بنغازی در شرق لیبی و متخصص امور حقوق جنایی است، سابقه عضویت و فعالیت در شورای ملی انتقالی لیبی را دارد. او دکتری خود در مدیریت نزاعها و صلح را از دانشگاه «جورج مایسون» آمریکا گرفته در حالی که پیش از آن فوق لیسانس خود را در همین زمینه از دانشگاه «ایسترن مینی نایت» آمریکا دریافت کرده بود. این فعال مدنی که به دلیل تحصیلات و اقامت در آمریکا طبعا به زبان انگلیسی کاملا مسلط است مدتی هم باحجاب ظاهر میشده است.
حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه ایران البته در توییت خود نوشته بعد از ۱۷ سال یعنی دوران قذافی را هم منظور کرده است در حالی که لیبی بعد از دیکتاتور سرنگون شده و به قتل رسیده تاریخ تازهای دارد. باری غرض مکث بر عکس است نه ذکر احساس اصولگرایی ایرانی در قبال سقوط قذافی. پس باید یادآور شد: بینظیر بوتو به شال خود بسنده نکرد در حالی که اکنون شال برای تعریف حداقلی حجاب زنان در ایران نه تنها برای میهمانان خارجی که درباره دختران جوان هم کفایت میکند.
درست است که در تلویزیون جمهوری اسلامی موی و بدن زنان باید کاملا پوشیده باشند و معاون رییس جمهور در امور زنان و نمایندگان زن و پلیسهای زن که برای حجاب زنان تذکر میدهند با چادر مشکی خود را میپوشانند اما در کشاکشی که در پی شهریور پارسال و بعد از مرگ مهسا درگرفته دیگر صحبت از حجاب حداکثری و اصرار بر «چادر حجاب برتر» نیست و این همه تاکید مقامات سیاسی و انتظامی و تقنینی و قضایی و انتظامی و نظامی و اجتماعی و فرهنگی و مکرر در مکرر در تریبون های نماز جمعه دیگر نه برای چادر و حجاب برتر که به خاطر شال است که جنبه نمادین پیدا کرده و کل داستان اجبار در حجاب بر خلاف سابق در شال متجلی شده است.
دوشنبه شب در میدان شهرداری رشت دیدم خانمهای چادری پلیس زن گوشه میدان مستقر شده بودند. پارسال همین موقع و همین جا اگر دختران جوان شالی شل بر سر داشتند جلوی آنها را میگرفتند و تذکر میدادند ولی امسال یک شال ولو نمادین کفایت میکرد هر چند که دخترکان موی به باد سپرده هم کم نبودند. چند ماه قانوننویسی در مجلس و زیر بار گشت ارشاد رفتن و نرفتن و توضیحات خانم خزعلی و تلاش برای آن که آقای حسین شریعتمداری نرنجد همه برای این است که از یک طرف بگویند حواسمان هست و از سوی دیگر شال از دست نرود.
خانم نجلا منقوش هم ظاهرا از داستان آگاه بوده که شالی انداخت نه آن که مثل مرحوم بوتو بسیار بیش از پوشش معمول خود رعایت کند.