آتوسا مومنی: توجه و اهمیت پاسداری از مواریث زنده از اهداف رسیدن به توسعه پایدارو ضروت‌های آن است
در نشست اطلاع‌رسانی درباره کنوانسیون ۲۰۰۳ برای سیاستگذاران و تصمیم گیران دولتی بر ضرورت پاسداری و ترویج میراث زنده بشری مرتبط با حوزه حاکمیتی هر یک از دستگاه‌ها تأکید شد و مسئولان مرتبط به این حوزه توجه به مواریث زنده و ناملموس را از اهداف رسیدن به توسعه پایدار عنوان کردند.
نشست اطلاع‌رسانی درباره کنوانسیون ۲۰۰۳ برای سیاستگذاران و تصمیم گیران دولتی با هدف پاسداری، پایش و ترویج میراث زنده بشری مرتبط با حوزه حاکمیتی هر یک از دستگاه‌ها، عصر یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ماه در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران با حضور مسئولان ذی ربط برگزار شد.
علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی در این نشست گفت: اگر ایران از نظر جغرافیایی، زاگرس و البرز را نداشت اکنون یک کویر به تمام معنا بود و این ۲ عنصر باعث تغییر اقلیم در جغرافیای ایران شد، خطه زیبای شمال و زاگرس را داریم که بعدها تمدن نیز بر پایه این دو عنصر طبیعی شکل گرفت. تمدن ایران بدون شک از فرهنگ و خرده فرهنگ‌ها شکل گرفته که امروز ما به عنوان میراث فرهنگی ناملموس و یا میراث زنده از آن یاد می‌کنیم و گاهی مورد بی‌مهری قرار گرفته است.
او افزود: ما حتی فراموش کردیم که میراث فرهنگی ناملموس است که امنیت را برای ما رقم می‌زند. جغرافیای شکل گرفته در سینه و دامان البرز و زاگرس از خلیج فارس تا خزر یک رنگین کمان قوی و قدرتمند از اقوام را شکل داده است اما ما نتوانستیم به گونه‌ای رفتار کنیم که این تنوع اقوام به سمت و سوی یک دلی‌ها و همدلی‌ها برود.
ایزدی تصریح کرد: ثبت جهانی آثار موجب نشاط و شادی برای مردم آن منطقه می‌شود، اگر نگاهمان را به میراث ناملموس نیاکانمان منطقی‌تر کنیم قطعا خرده فرهنگ‌ها حفظ و اقوام دلگرم‌تر می‌شوند.
مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی ادامه داد: امیدواریم دستگاه‌های فرهنگی در این راستا به ما کمک کنند، جوانان ما به دلیل اینکه برای آن‌ها الگوسازی درستی انجام نشده گاهی وقت‌ها به دنبال جومونگ هستند تا رستم، سهراب و افراسیاب. آن‌ها آشنایی کمی با اسطوره‌ها دارند.
او تصریح کرد: میراث ناملموس به حیات جامعه ایرانی کمک می‌کند، این میراث ناملموس است که به زنده ماندن فرهنگ‌هایی که باعث می‌شود یک جغرافیای مقدسی به نام ایران شکل بگیرد. آن چیزی که به من، شما و میراث ملموسمان معنا و هویت می‌دهد به معنای واقعی میراث ناملموس است.
ایزدی دامه داد: بازی ها، غذاهای سنتی، آواها، موسیقی‌ها و… همه جزو میراث ناملموس هستند و باید برای حفظ آن‌ها تلاش کرد. باید برای ثبت جهانی میراث فرهنگی ناملموس کشورمان همه دست به دست هم بدهیم. ایران فرهنگی برای بشریت صلح، امنیت وآسایش به ارمغان آورده است.
مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی بیان کرد: ایران خاستگاه یکتاپرستی بوده و است. اگر مسیری را که مقام معظم رهبری برای ما تبیین و تعیین کرده است طی کنیم و به دنبال ایجاد یک تمدن بزرگ باشیم بدون شک این تمدن بزرگ باید بر پایه میراث ناملموس شکل بگیرد، تمدنی که امروز به دنبال نشر آن فراتر از مرزهای جغرافیایی هستیم باید برپایه میراث ناملموس و کهن ما شکل بگیرد.
او اظهار کرد: بالغ بر ۳۴ هزار اثر ملموس در کشور ثبت ملی شده اما در حوزه میراث ناملموس از ۳هزارو اثر۲۷۷ فراتر نرفته‌ایم نباید نوع نگاهمان تنها سخت افزاری و ملموسی باشد.
به دنبال تبیین پیوند میان میراث فرهنگی و اقلیم هستیم
فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در ادامه گفت: امروز وقتی در ادبیات عمومی درباره میراث ناملموس صحبت می‌کنیم، ناخودآگاه نگاهمان به جنبه آیینی می‌رود، باید درباره جنبه دیگر آن که به دانش، فنون و مهارت مربوط می‌شود و منجر به خلق، استمرار زندگی و حیات شده صحبت کنیم.
او ادامه داد: در سطح جهانی یک برنامه سه ساله داریم، این برنامه به دنبال تبیین پیوند میان میراث فرهنگی و اقلیم است، همه تصور می‌کنند تغییر شرایط اقلیمی موجب تهدید میراث فرهنگی می‌شود و عملا جامعه جهانی نگران این موضوع است که میراث فرهنگی را چطور در برابر این تغییرات حفاظت کند، آن‌ها راه برون رفت را در دانشی که در میراث فرهنگی نهفته است می‌دانند.
داوری تصریح کرد: جامعه جهانی حاضر درگیر دو چالش مهم است یکی از این چالش‌ها محصول انقلاب صنعتی است و دیگری جهانی شدن است که از زیست بوم عبور می‌کند همه این موارد موجب شده تا کنوانسیون ۲۰۰۳ شکل بگیرد تا یادآوری و تلنگر جدی باشد برای این که به ما بگوید طی این فرآیندها حواستان به این موضوعات تا بتوانید خوب زندگی کنید.
مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی بیان کرد: ما در دهه اخیر درگیر توسعه جدی مجتمع‌های زیستی با عنوان مسکن مهر، مسکن ملی، ایجاد شهرک‌های جدید شدیم و این توسعه بدون استفاده از دانش مکان‌یابی و دانش سنتی ارزشمندمان رخ داده است. شناخت و استفاده از فنون میراث ناملموس‌مان می‌تواند به توسعه پایدار کمک کند.
او ادامه داد: موضوع میراث ناملموس، موضوع زنده، جاری و ساری در تمام سطوح زندگی است. بحث حفاظت از میراث ناملموس باید به مردم سپرده شود. مردم به عنوان حامیان اصلی و ما تنها در مرحله سیاست‌گذاری و برنامه ریزی به عنوان تسهیلگران و تنظیم گران هستیم و نباید فراموش کنیم که این قرار است بدست مردم اتفاق بیفتد.
توجه و اهمیت پاسداری از مواریث زنده در حوزه‌های مختلف حاکمیتی و اجرایی کشور از اهداف رسیدن به توسعه پایدارو ضروت‌های آن است
آتوسا مومنی، رئیس مرکز مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در ادامه گفت: از اهداف رسیدن به توسعه پایدارو ضروت‌های آن توجه و اهمیت پاسداری از مواریث زنده در حوزه‌های مختلف حاکمیتی و اجرایی کشور است که مشارکت در فرایند تحقق آن پیرامون موضوعات مختلفی همچون دانش‌های سنتی ادبیات و فرهنگ شفاهی دانش‌های زیست محیطی و… ضروری است.
او افزود: لازم است تا مصادیق مذکور با مضامینی که در ترویج فرهنگ و میراث زنده کشور در مسیر مواجهه با تغییرات اقلیمی و توسعه پایدار صلح متداوم قرار دارد با مشارکت دستگاه‌های دولتی اجرا و به الگویی جهانی شمول مبدل شود.
مومنی تصریح کرد: مرکز مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در راستای پاسداری پایش و ترویج میراث زنده بشری مرتبط با حوزه حاکمیتی هر یک از دستگاه‌ها و با تاکید بر اقدام راهبردی برای پاسداری از میراث زنده در جهان نشستهای اطلاع‌رسانی در خصوص کنوانسیون ۲۰۰۳ برای سیاستگذاران و تصمیم گیران دولتی را با عنوان یکی از برنامه‌های مصوب پنجمین نشست شورای حکام مرکز مطالعات میراث ناملموس در آسیای غربی و مرکزی برنامه ریزی در دستور کار قرار داده است.
رئیس مرکز مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی گفت: موضوع میراث فرهنگی فرابخشی است در گذشته بیشتر آثار ملموس مورد توجه قرار می‌گرفت اما امروز به میراث زنده و ناملموس نیز توجه می‌شود.
