ترس دلار از پيشروي طالبان
قيمت دلار در بازار ارز ايران به مرز ۲۶ هزار تومان نزديك شده، اين در حالي است كه در آخرين روز خرداد ماه ۱۴۰۰ نرخ دلار در بازار آزاد ۲۳ هزار و ۹۰۰ تومان گزارش شد و در ساعات پاياني همين روز نرخ آن به ۲۳ هزار و ۷۰۰ تومان رسيده بود و حتي پس از آن هم اعلام نتايج رياستجمهوري ايران تاثير محسوسي روي نرخ دلار نداشت با اين حال از يكسو نامشخص بودن سياستهاي وين و از سوي ديگر عدم اعلام برنامههاي اقتصادي رياستجمهوري منتخب باعث ترديدهايي در اين بازار شده است كه بايد در كنار عوامل مختلف تاثيرگذار بر قيمتها از نگراني از سوي ويروس مهلك جهش يافته كرونا كه دلتا ناميده شده و احتمال جهشهاي بعدي آن احتمالا بتا و دتا و… ناآراميها در افغانستان را نيز نام برد. از يك ماه پيش و به دنبال اين ناآراميها در افغانستان مرزهاي ايران و اين كشور بسته شد و تبادل كالا با اين كشور را دچار مشكل كرد به گونهاي كه تجارت با افغانستان در اين مدت در برخي مرزها يا به سختي صورت ميگيرد يا انجام نميشود. هر چند مسوولان گمرك ايران اعلام ميكنند كه با وجود تمام مشكلاتي كه در اين مدت ايجاد شده، همچنان تجارت با افغانستان ادامه دارد و از وضعيت نسبتا خوبي هم برخوردار است، اما همچنان مرز ميلك در افغانستان بسته است و امكان تبادل كالا در اين روزها وجود ندارد ضمن آنكه طالبان هم مدعي شده كه حمله به ولايت فراه را در نزديكي مرزهاي با ايران آغاز كرده و هماكنون درگيريها ميان طالبان و نيروهاي امنيتي در نواحي مختلف شهر فراه ادامه دارد.
سيگنال طالبان براي بازار ارز ايران
روزنامه اعتماد در ادامه یادداشت خود نوشت: در اين ميان كارشناسان اقتصادي معتقدند مهمترين دليلي كه باعث شتاب در قيمت دلار شده نگراني فعالان بازار ارز از پيشروي طالبان در افغانستان است. تصور معاملهگران اين است كه حضور طالبان ارتباط تجاري و ارزي ايران با افغانستان را مختل ميكند و روي قيمت اسكناس دلار در ايران اثر ميگذارد. محمود جامساز، كارشناس مسائل اقتصادي معتقد است: نوسانات نرخ ارز تابع عوامل بيشماري است كه گاهي از كنترل بانك مركزي نيز خارج ميشود، اساسا رابطه علي بين كاهش ارزش پول ملي و افزايش نرخ ارز از جانب پول ملي است اما در بسياري از موارد ارز تابع مسائل غيرعلي و منطقهاي هم قرار ميگيرد.
او در اين باره به «اعتماد» گفت: توقف مذاكرات برجام باعث شد اين امر تا مقدار زيادي روي نرخ ارز تاثيرگذار باشد و اينكه اين تاخير در توافقات اثر رواني بر بازار داشت را نميتوان ناديده گرفت به گونهاي كه نرخ ارز از ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان هم بالاتر رفته است.
كاهش ورود ارز از افغانستان
اين كارشناس اقتصادي با بيان اينكه معلوم نيست كه توافقات وين درنهايت انجام خواهد شد يا خير، گفت: موضوع ديگري كه ذهنها را درگير كرده تصرف چند ايالت در افغانستان از سوي طالبان است كه باعث نااطميناني در منطقه شده و بيثباتي در افغانستان ممكن است روند تجارت ايران با اين بازار بزرگ صادراتي را تحت تاثير قرار دهد و ورود ارز به كشور را كاهش دهد و در نتيجه به صورت غيرمستقيم بازار ارز در ايران را تحت تاثير قرار دهد.